Juan Gabriel Vásquez

"One of the great novels to have been written in our language" MARIO VARGAS LLOSA"Beautifully written and gripping" GuardianHe thought that memories were invisible like light, and just as smoke made light show, there must be a way for memories to be seen... In October 2016, the real-life Colombian film director Sergio Cabrera is attending a retrospective of his films in Barcelona. It's a difficult time for him: his father, Fausto Cabrera, has just died; his marriage is in crisis; and his country has rejected peace agreements that might have ended more than fifty years of war. In the course of a few turbulent and intense days, Sergio will recall the events that marked the family's life, and especially his father's, his sister Marianella's and his own. From the Spanish Civil War to the exile of his republican family in Latin America, and from the Cultural Revolution in China to the guerrilla movements of 1960s Latin America, not only will do we discover a series of adventures extraordinary by any standards, but also a devastating portrait of the forces that for half a century turned the world upside down and created the one we now inhabit. Retrospective is a revelatory and unforgettable novel. Translated from the Spanish by Anne McLean

"σκέφτηκε πως οι αναμνήσεις είναι αόρατες όπως το φως, κι έτσι όπως ο καπνός έκανε το φως να φαίνεται, θα ’πρεπε να υπάρχει κάποιος τρόπος να γίνονται ορατές και οι αναμνήσεις». Τον Οκτώβριο του 2016, ο κολομβιανός σκηνοθέτης Σέρχιο Καμπρέρα, που παρευρίσκεται σ’ ένα αναδρομικό αφιέρωμα των ταινιών του στη Βαρκελώνη, αντιμετωπίζει μια δύσκολη προσωπική στιγμή: ο πατέρας του μόλις πέθανε, ο γάμος του περνάει κρίση, ο λαός της Κολομβίας απέρριψε τις ειρηνευτικές συμφωνίες που θ’ άνοιγαν το δρόμο για τη λήξη ενός πενηντάχρονου αιματηρού εμφυλίου, κι όλα αυτά τον ωθούν να ξανακάνει νοερά τη διαδρομή τριών γενεών της οικογένειάς του. Από τον Ισπανικό Εμφύλιο ώς την αυτοεξορία του παππού του στη Λατινική Αμερική, και από την Πολιτιστική Επανάσταση της Κίνας ώς τα ένοπλα αντάρτικα κινήματα της δεκαετίας του 1970, ο αναγνώστης θ’ ανακαλύψει μια περιπετειώδη ζωή μισού αιώνα. Το Γυρίζοντας το βλέμμα πίσω είναι ένα συναρπαστικό αφήγημα και, ταυτόχρονα, μια εμβριθής πολιτικοκοινωνική μελέτη. Στα χέρια ενός αριστοτέχνη μυθιστοριογράφου όπως ο Vásquez, η απλή εξιστόρηση αληθινών γεγονότων μετατρέπεται στο σκοτεινό πορτρέτο μιας οικογένειας στη δίνη της Iστορίας.

"Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι σαν τα αναρριχώμενα φυτά, Βάσκες: πιάνονται από οτιδήποτε για ν' ανέβουν, και συνεχίζουν ν' ανεβαίνουν μέχρι να τους πάρεις αυτό που τα στηρίζει." Το 2014, ο Κάρλος Καρβάγιο συλλαμβάνεται σ' ένα μουσείο της Μπογκοτά για την κλοπή του υφασμάτινου κοστουμιού του Χόρχε Ελιέσερ Γκαϊτάν, του φιλελεύθερου πολιτικού ηγέτη που δολοφονήθηκε το 1948. Ο Καρβάγιο, με τα μυστήρια αυτά του παρελθόντος που τον στοιχειώνουν, αναζητά διαρκώς τα σημάδια που θα δώσουν νόημα στις αναζητήσεις του. Κανείς, όμως, ούτε ο πιο στενός του περίγυρος, μπορεί να υποπτευθεί τους βαθύτερους λόγους της εμμονής του. Τι συνδέει τις δολοφονίες του Τζον Φ. Κένεντι και του Χόρχε Ελιέσερ Γκαϊτάν, ο θάνατος του οποίου καθόρισε την ιστορία της Κολομβίας; Πώς μπορεί ένα έγκλημα που έλαβε χώρα το 1914, αυτό του αρχηγού του Φιλελεύθερου Κόμματος Ραφαέλ Ουρίμπε Ουρίμπε, να σημαδέψει τη ζωή ενός ανθρώπου στον 21ο αιώνα; Για τον Καρβάγιο, όλα συσχετίζονται και δεν υπάρχουν συμπτώσεις. O Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες, ως αφηγητής και κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, αποφασίζει να διεισδύσει στα μυστικά των πιο σκοτεινών πτυχών από το παρελθόν της Κολομβίας.

Όταν ο δημοσιογράφος Γκαμπριέλ Σαντόρο εξέδιδε το πρώτο του βιβλίο, τη βιογραφία μιας Γερμανίδας που εγκαταστάθηκε στην Κολομβία λίγο πριν από την έναρξη του Δευτέρου παγκοσμίου Πολέμου, δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι η πιο εξοντωτικά αρνητική κριτική θα γραφόταν από τον ίδιο τον πατέρα του. Τι κρυβόταν πίσω από τις φαινομενικά ανώδυνες εκμυστηρεύσεις της Γερμανίδας; Τι ήταν αυτό που έκανε τον πατέρα του Σαντόρο να αισθανθεί προδομένος; Το βιβλίο καταγράφει το εγχείρημα του νεαρού δημοσιογράφου ν’ ανακαλύψει την αλήθεια, όσο πικρή κι αν ήταν τελικά, ταξιδεύοντας πίσω στο χρόνο ώσπου να φτάσει σ’ εκείνη την τρομερή δεκαετία του 1940, τότε που στην Κολομβία καταστράφηκαν ζωές, διαλύθηκαν οικογένειες και σπιλώθηκαν συνειδήσεις.

Ο Χαβιέρ Μαγιαρίνο είναι ένας ζωντανός μύθος. Είναι ο πολιτικός γελοιογράφος με τη μεγαλύτερη επιρροή στη χώρα, ένας άνθρωπος που μπορεί να προκαλέσει την απόσυρση ενός νόμου, την ανατροπή μιας δικαστικής απόφασης ή την έκπτωση ενός δημάρχου, ή να κλονίσει σοβαρά τα θεμέλια ενός υπουργείου ―κι όλα αυτά, με μόνα όπλα το χαρτί και τη σινική μελάνη. Οι πολιτικοί τον φοβούνται και η κυβέρνηση τον τιμά. Στα εξήντα πέντε του χρόνια, μετά από τέσσερις δεκαετίες λαμπρή καριέρα, μπορεί να πει ότι έχει τη χώρα στα πόδια του. Όλα θ' αλλάξουν, όμως, όταν τον επισκεφθεί απροσδόκητα μια νέα γυναίκα. Μαζί θ' ανακαλέσουν κάποιες οδυνηρές αναμνήσεις που θ' αναγκάσουν τον Μαγιαρίνο να επανεκτιμήσει ολόκληρη τη ζωή του και ν' αμφισβητήσει τη θέση του σ' αυτόν τον κόσμο. Στο απαιτητικό είδος της νουβέλας, που έχει δώσει τόσα σημαντικά έργα στη λατινοαμερικανική γραμματεία, ο Βάσκες μάς προσφέρει ένα βιβλίο για κάποιες όχι και τόσο τυχαίες συναντήσεις που μπορεί ν' αλλάξουν για πάντα όσα πιστεύουμε για τον εαυτό μας.

Μια φωτογράφος, ιχνηλατώντας την αλήθεια, αντιλαμβάνεται κάτι που θα προτιμούσε ν' αγνοεί. Ένας βετεράνος του Πολέμου της Κορέας έρχεται αντιμέτωπος με το παρελθόν του, στη διάρκεια μιας συνάντησης που αρχικά φαινόταν ακίνδυνη. Ο αφηγητής, παίζοντας κομπάρσος στο γύρισμα μιας ταινίας του Πολάνσκι, παρατηρεί το πρόσωπο του σκηνοθέτη, ψάχνοντας για σημάδια στον απόηχο της δολοφονίας της Σάρον Τέιτ. Η διαδικτυακή αναζήτηση ενός βιβλίου που είχε εκδοθεί το 1887, οδηγεί έναν συγγραφέα ν' ανακαλύψει τη ζωή μιας παθιασμένης γυναίκας. Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι άνδρες και γυναίκες που έχουν υποστεί βία με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, και η ζωή τους αλλάζει ολοκληρωτικά από μια τυχαία συνάντηση ή τη δράση ακατανόητων δυνάμεων.