Γλώσσα

Το έθιμο της καταγραφής των τελευταίων φράσεων των ετοιμοθάνατων έχει τις ρίζες του -πού αλλού;- στην Ελλάδα. Η τελευταία φράση ήταν ακριβώς ένα τελευταίο μήνυμα σ’ αυτούς που έμεναν πίσω, ένα είδος "υπογραφής", μια "υπογράμμιση" ενός ανθρώπινου βίου που μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμησιν ή προς αποφυγήν. - Μη μου τους κύκλους τάραττε. Αρχιμήδής - Πιστεύετε ότι ’παιξα καλά τον ρόλο στη φάρσα της ζωής μου; Οκτάβιος Αυγουστος - Κι όμως, η Γη κινείται γύρω από τον Ήλιο! Γαλιλαίος - Ζήτω η αναρχία! Γκέοργκ Ένγκελ - Χειροκροτήστε, φίλοι μου. Η κωμωδία τελείωσε. Λούντβιχ βαν Μπετόβεν

10.000 Γνωμικά και Αποφθέγματα από τους Αρχαίους Ελληνες μέχρι τους σύγχρονους στοχαστές. Πρόλογος Νικηφόρου Βρεττάκου.

Με το παρόν έργου του Γ. Α. Ρηγάτου ξεχωρίζεται ένα από τα εκπρεπέστερα είδη της λαϊκής λογοτεχνίας, η παροιμία, την οποία (για να αναφέρω μιαν αλλά σημαίνουσα περίπτωση) ο Κωστής Παλαμάς τουλάχιστον δύο φορές εξεθείασε. "Αξίζει να αναλυθούν οι Παροιμίες", έγραφε, "ως μνημεία γλωσσικά, που μια μέρα θα ευεργετήσουν το φιλόσοφο, θα ευεργετήσουν τον ποιητή. Ποιος ξέρει πόσο και η μελέτη τους θα βοηθήσει στο χτίσιμο καμιάς μεγάλης και συνθετικής εργασίας για την ελληνική ψυχή, καμιάς μεγαλοφάνταστης εποποιίας". Και ο ίδιος, τιμώντας στο ποίημά του "Πατέρες" εκείνους τους εκλεκτούς, που ευεργέτησαν το έθνος και μνημονεύοντας ανάμεσά τους τον ιδρυτή της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη, που λέει ανάμεσα στ' άλλα απευθυνόμενος σ' αυτόν: "και ξεσκεπάζεις της κρυφής, λιγόλοης Παροιμίας τ' αγαλματένιο πρόσωπο, φωνή τής δίνεις...". Είμαι βέβαιος πως θα γοήτευαν τον ποιητή παροιμίες όπως οι επόμενες, που παίρνω απ' το βιβλίο του κ. Ρηγάτου: "στην τσέπη του βαστά τα κόλυβά του" (για βαριά άρρωστους και ετοιμοθάνατους) "κλαίω αίματα" (για βαθιά και απέραντη θλίψη)· "ό,τι αποκτάς στο σπάργανο, στο σάβανο τ' αφήνεις" (για την κληρονομικότητα)... Μ.Γ. Μερακλής.

Περικαυλίδος λακωνική ιστορία με εικονογράφηση εντός κειμένου Καποτολογική επιστολογραφία με σχετική εικονογράφηση Επίμετρο με παράλληλα θέματα Χαριτωνίδου εγκώμιον Φαλλοκρατική ετυμολογία Τα τρία τινά Συνέντευξη περί πορνογραφίας Λογοκρισία, αυτολογοκρισία και αγραμματοσύνη Ένα ομοσεξουαλικό ποίημα του Τερτσέτη Η ζώνη αγνότητος Τα αφροδισιακά Ο Ολισβος Ο κόκκινος βουβώνας Η γυναίκα του καπετάνιου Δείγματα από την λογοτεχνία Στο σπίτι του Ατ Βέλντχουν Τα αναπαψώλια Το χασίσι και οι ντρόγκες Δανεικός επίλογος Εικονογράφηση γενική

Το λεξικό που συνέταξε ο Κ.Π.Καβάφης περιλαμβάνει 561 λήμματα. Η έκδοση συμπληρώνεται από εισαγωγή, κατάλογο βραχυγραφιών, εκτενή βιβλιογραφία, κατάλογο πηγών του Καβαφικού λεξικού, και παραρτήματα, του επιμελητή Μιχάλη Πιερή. Tο Λεξικό Καβάφη αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για τη μελέτη της καβαφικής ποίησης και γενικότερα για την προώθηση των καβαφικών σπουδών σε ποικίλους τομείς. Όπως το θέμα της γλωσσικής ευαισθησίας του ποιητή και της προσπάθειάς του να εμπλουτίσει και να τελειοποιήσει το γλωσσικό του όργανο στα ελληνικά, αλλά και το θέμα της μελέτης των πηγών αρκετών ποιημάτων του. Ο αναγνώστης του Λεξικού μπορεί ακόμη να εξαγάγει χρήσιμα συμπεράσματα για ορισμένες αναγνωστικές προτιμήσεις του ποιητή, τόσο από τον κανόνα της ελληνικής λογοτεχνίας, όσο και από εφήμερα κείμενα, δημοσιογραφικά και άλλα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα αφήγημα λέξεων και παραθέσεων, ένα υπομονετικό ταξίδι στη γλώσσα και στις διαλέκτους των Eλλήνων κατά το οποίο αλιεύονται λέξεις και χρήσεις λέξεων. Η προωθημένη λεξικογραφική εμπειρία του Καβάφη (γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιούσε όλα τα σημαντικά λεξικά της ελληνικής γλώσσας της εποχής του), αλλά και η γλωσσική του θεωρία στην οποία είχε εν τω μεταξύ κατασταλάξει, είναι πιθανότατα ένας από τους λόγους που τον οδήγησαν να σχεδιάσει το δικό του λεξικό με τον τρόπο που το σχεδίασε. Αφενός, ως λεξικό παραθεμάτων και, αφετέρου, ως ένα εργαλείο που θα πρόσφερε στον χρήστη όσο το δυνατό περισσότερες σημασίες, ή και λεπτές εννοιολογικές αποχρώσεις, της κάθε λέξης. Η έκδοση φέρνει στο φως πλούσιο υλικό για τη μελέτη της πολυσήμαντης σχέσης του ποιητή με την ελληνική γλώσσα φωτίζει με καίριο τρόπο βασικές πλευρές της πνευματικής του συγκρότησης και της ανέλιξης της ποιητικής του τέχνης. Σχόλια (0)

Η παρούσα λεξικογραφική εργασία αποτελεί καρπό πολύχρονης προσπάθειας σύνοψης των στερεότυπων φράσεων που ανήκουν στις παλιότερες μορφές της ελληνικής γλώσσας και χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα ευρύτατα και ως επί το πλείστον αμετάβλητες ή ελάχιστα αλλαγμένες. Επιβίωσαν, διότι χαρακτηριζονται από περιεκτικότητα, σαφήνεια και χάρη αλλά και εξαιτίας της αδυναμίας που παρουσιάζει η νεοελληνική γλώσσα να τις αντικαταστήσει (τις περισσότερες τουλάχιστον) με άλλες. Σε μια εποχή μάλιστα που ο γλωσσικός αφελληνισμός προχώρησε και παγιώθηκε επικίνδυνα, δημιουργείται η ανάγκη, όχι μόνο να σταματήσει η απεμπόληση των στερεότυπων αυτών φράσεων, αλλά και να διατηρηθούν στον προφορικό και γραπτό λόγο και ν’ αποκτήσουν το κύρος που τους αξίζει. Μάλιστα, ευχής έργον θα ήταν η χρήση τους να γενικευθεί, σε μια προσπάθεια να σταματήσει η αλλοίωση της φυσιογνωμίας της ελληνικής γλώσσας, όχι μόνο απ΄ όσους διαθέτουν γλωσσική ευαισθησία, αλλά κι απ’ όλους όσοι έχουν την τιμή να έχουν ως μητρική τους γλώσσα τη γλώσσα του πνεύματος, της τέχνης και της επιστήμης, την ελληνική.

Για όσους εργάζονται στις Αραβικές Χώρες
Για όσους πρέπει να επικοινωνήσουν με Αραβόφωνους
Για όσους αγαπούν τον Αραβικό Πολιτισμό

Στ Α΄ μέρος θα βρείτε μοναδικό λεξικό, εύκολο στη χρήση το οποίο μεταφερει τους αραβικούς όρους με ελληνικούς χαρακτήρες.

Στο β΄ μέρος περιέχει μια μοναδική λαογραφική - θρησκευτική ανάλυση των σημαντικοτερών αραβικών συνηθειών.

Λεξικόν Ελληνο-αραβικόν / Συνταχθέν υπό Γερασίμου Ι. Πεντάκη

Περιέχον τας κυριωτέρας και χρησιμωτέρας λέξεις και φράσεις ηρμηνευμένας αραβιστί δι' ελληνικών χαρακτήρων και παράρτημα διαιρούμενον εις τρία μέρη.

1ον. Περιγραφήν των επισημοτέρων πόλεων και μνημείων της Αιγύπτου
2ον. Τας εθνικάς και θρησκευτικάς εορτάς των Αιγυπτίων
3ον. Τα ήθη, έθιμα, δοξασίας και προλήψεις των Αράβων, και τους μήνας των Σύρων, Κοπτών και Μουσουλμάνων.

Το βιβλίο αρχίζει με μια πολύ σύντομη και πολύ χρήσιμη εισαγωγή 30 σελίδων για το βλάχικο ζήτημα με αναφορές στο όνομα, την καταγωγή, τον πληθυσμό, τις λατινογενείς γλώσσες, την ελληνική εθνική συνείδηση των Ελληνόβλαχων, τη σχέση των Βλάχων με τους Σαρακατσάνους, τους κουτσαπάρηδες, τους Σλάβους, τους Τούρκους, τους Αλβανούς, τους Βούλγαρους, τους Ρουμάνους και την προπαγάνδα τους, τους Ιταλούς, τις ανθελληνικές οργανώσεις του εξωτερικού και τους συλλόγους των Βλάχων σήμερα στην Ελλάδα

Το λεξικό αυτό επιχειρεί να καταγράψει τις εκφράσεις με λόγια μορφή που διατηρήθηκαν στη σύγχρονη ελληνική γλώσσ από παλαιότερες εποχές. Μέσα από παραδείγματα από διάφορα είδη λόγου (λογοτεχνικά, δοκιμιακά και δημοσιογραφικά κείμενα, προφορικό λόγο, διαφημιστικά μηνύματα, επιγραφές σε καταστήματα και υπηρεσίες, οδηγίες κτλ.) αναδεικνύεται ένα ευρύ φάσμα γλωσσικών χρήσεων και τρόπων ένταξης σε ποικίλα συμφραζόμενα, από το επίσημο ύφος δημοσιογραφικών άρθρων και δοκιμίων μέχρι το καθημερινό-παικτικό ύφος της διαφήμισης. Έτσι, ο αναγνώστης μαζί με την προέλευση (την ιστορία) της έκφρασης θα βρει τη σημασία (ή τις σημασίες) που έχει σήμερα και τη λειτουργική της αξιοποίηση σε αυθεντικά κείμενα και περιστάσεις.

Το ανά χείρας λεξικό είναι το πληρέστερο σε λήμματα λεξικό λόγιων φράσεων της κοινής Νεοελληνικής και από τα πλουσιότερα σε παραδείγματα. Έτσι ο αναγνώστης έχει εναργέστερη εικόνα των επιβιώσεων της αρχαίας ελληνικής και της καθαρεύουσας στη σύχρονη γλώσσα μας. Είναι δε γνωστό ότι η σωστή χρήση καθιερωμένων στη Νεοελληνική λόγιων φράσεων ανεβάζει ποιοτικά το λόγο μας, του προσδίδει πλαστικότητα, ζωντάνια, δύναμη.