Τέχνη

"Παρά τον μονολεκτικό της τίτλο, η μικρή αυτή πραγματεία, που ολοκληρώθηκε από τον Wagner (1813-1883) τον Σεπτέμβριο του 1870 με αφορμή την εκατοστή επέτειο από τη γέννηση του Beethoven, δεν είναι μόνο για τον μεγάλο αυτό συνθέτη. Είναι εξίσου για τον Schopenhauer και τη μεταφυσική της βούλησης, της μουσικής, των ονείρων και της θέασης φαντασμάτων· είναι για το θέατρο, τον Shakespeare, τον Goethe και τον Schiller· είναι για την όπερα, τη μόδα, την κοινή γνώμη, τη μοντέρνα κουλτούρα με άλλα λόγια· είναι για τον εθνικό πολιτισμό των Γερμανών και των Γάλλων, στο σκηνικό της μεταξύ τους εμπόλεμης σύρραξης και στο πλαίσιο της επικείμενης πολιτικής ολοκλήρωσης του γερμανικού έθνους· είναι για την Τέχνη στην αντίθεσή της με το καλλιτεχνικό εμπόρευμα· είναι όμως, κατά βάθος και πρωτίστως, για τον ίδιο τον Wagner και τη φιλοσοφική υπεράσπιση του μουσικού δράματος. Πρόκειται για το πιο σημαντικό θεωρητικό γραπτό του Wagner μετά το ""Όπερα και δράμα"" και συμπυκνώνει τις φιλοσοφικές και αισθητικές απόψεις του μεγάλου μουσουργού στην ύστερη περίοδο του έργου και του βίου του. Η πρώτη αυτή ελληνική μετάφραση γίνεται με αφορμή την επέτειο των διακοσίων χρόνων από τη γέννησή του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) "

Αντικείμενο του βιβλίου αποτελεί η ζωή και το έργο του ζωγράφου Βελισσάριου Κορένσιου (Belisario Corenzio, 1558-1646). Ο καλλιτέχνης, γεννημένος στη Νοτιοδυτική Πελοπόννησο, έδρασε στην ιταλική χερσόνησο, στη Βενετία, τη Ρώμη, κατεξοχήν στην ισπανοκρατούμενη Νάπολη, όπου και άφησε μια εξαιρετικά εκτεταμένη παραγωγή, αποτελούμενη από νωπογραφικά σύνολα, ελαιογραφίες και σχέδια. Η υποστήριξη τόσο της ισπανικής Αυλής όσο και των κυριότερων θρησκευτικών ταγμάτων της πόλης, του επέτρεψε την ανάληψη και την εκτέλεση ενός μεγάλου αριθμού παραγγελιών για ευρείς ζωγραφικούς κύκλους, μεταξύ άλλων, στο Ανάκτορο της Νάπολης, στο Ενεχυροδανειστήριο, το δικαστικό μέγαρο της πόλης, σε μέγαρα ευγενών, όπως και στις εκκλησίες των ιησουιτών, των θεατίνων, των βενεδικτίνων, των ορατοριανών κ.ά. Με το έργο του αυτό, το οποίο μέχρι τώρα έχει μελετηθεί αποσπασματικά, o «Belisario» –όπως ήταν γνωστός στην εποχή του–, συνέβαλε σημαντικά στην εδραίωση της ζωγραφικής της Αντιμεταρρύθμισης και στη διαμόρφωση της ναπολιτάνικης σχολής ζωγραφικής. Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη: στο πρώτο εξετάζονται βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία του ζωγράφου, η κριτική υποδοχή του έργου του και το ζήτημα του εργαστηρίου του. Στο δεύτερο παρουσιάζεται ένας τεκμηριωμένος και επαρκώς εικονογραφημένος κατάλογος των έργων του ζωγράφου. Σε παράρτημα εκδίδονται έγγραφα που αφορούν στον βίο και την πολιτεία του Belisario και δημοσιεύεται ένα ανθολόγιο κειμένων με κρίσεις για το έργο του διατυπωμένες από τους σύγχρονούς του συγγραφείς και μέχρι τους μελετητές του 20ού αιώνα.

Ανάμεσα στη διερευνητική κραυγή του "Bring It All Back Home" και τη μαγευτική υπερβολή του "Blonde on Blonde" στέκει ως η πλέον καθοριστική στιγμή όχι μόνο για την καριέρα του Ντίλαν αλλά και για την εξέλιξη της μουσικής στα μέσα της δεκαετίας του '60. Πέρα όμως από την ιστορική του αξία, το "Highway 61" ξεχωρίζει κυρίως λόγω της αμείωτης συναισθηματικής του απήχησης. Ελάχιστοι τραγουδοποιοί πριν ή μετά τον Ντίλαν συνδύασαν τόσο αποτελεσματικά το έντονα προσωπικό με το ανεμπόδιστα οικουμενικό - και σ' αυτό το βιβλίο ο Mark Polizzotti φωτίζει τόσο την εποχή της κυκλοφορίας του δίσκου και τα διαχρονικά του τραγούδια όσο και τον ίδιο τον καλλιτέχνη Μπομπ Ντίλαν.

Φωνή συνείδησης της Αμερικής, τραγουδοποιός με διαρκή απήχηση από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, καλλιτέχνης γεμάτος αντιφάσεις και απόμακρος άνθρωπος, ο Bob Dylan θεωρείται από πολλούς ο σημαντικότερος τραγουδοποιός του 20ού αιώνα. Η βράβευσή του με Νόμπελ Λογοτεχνίας καθιστά απαραίτητη την επανεξέταση του έργου του. Από πού ξεκινάμε όμως; Γραμμένο από έναν ένθερμο φαν του καλλιτέχνη, το Bob Dylan – 100 τραγούδια περιλαμβάνει κείμενα πάνω στα 100 κορυφαία δείγματα του έργου του. Στο φόντο διακρίνονται οι μεταβολές στα κοινωνικά και καλλιτεχνικά ρεύματα, μαζί με κάποια βασικά δεδομένα από την προσωπική ζωή του δημιουργού. Επιπλέον δέκα άνθρωποι από τον χώρο της μουσικής επιλέγουν ένα αγαπημένο τους κομμάτι και μιλούν για τον δικό τους Dylan, με συναρπαστικές αφηγήσεις.

 

Συμμετέχουν με κείμενά τους: Γιάννης Αγγελάκας, Φοίβος Δεληβοριάς, Αργύρης Ζήλος, Πάνος Κατσιμίχας, Κατερίνα Καφεντζή (Kafka), Μάκης Μηλάτος, Γιάννης Πετρίδης, Νίκος Πορτοκάλογλου, Διονύσης Σαββόπουλος, Χάρης Συμβουλίδης.

Περιλαμβάνονται 5 έργα του Αχιλλέα Ραζή, φιλοτεχνημένα ειδικά για την έκδοση.

Στη Νέα Υόρκη, στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ο Ρουμάνος γλύπτης Μπρανκούζι προσέφυγε στη δικαιοσύνη, καθώς η κυβέρνηση των ΗΠΑ δασμολόγησε το χάλκινο έργο του με τίτλο Πουλί στο χώρο, παρότι ο νόμος επέβαλλε ατέλεια εισαγωγής στα έργα τέχνης, επειδή έκριναν πως το επίμαχο «αντικείμενο» δεν ανήκε σε αυτή την κατηγορία. Το δικαστήριο εκλήθη να απαντήσει αν το έργο έπρεπε να εισαχθεί ή όχι ατελώς, αν ήταν ή δεν ήταν έργο τέχνης. Η ανάγνωση των πρακτικών της δίκης είναι συναρπαστική. Οι διάλογοι δεν αγγίζουν απλώς τα όρια του παραλόγου, αλλά και καθιστούν σαφή την αναρμοδιότητα των δικαστηρίων να αποφανθούν περί παρομοίων ζητημάτων.

Τόπος: Νέα Υόρκη, Χρόνος: Τέλη της δεκαετίας του '20, λίγο πριν τη μεγάλη οικονομική κρίση. Αντίδικοι και αντικείμενο της αντιδικίας: Προσφεύγων, ο ρουμάνος γλύπτης C. Brancusi που ζει στο Παρίσι, Καθ' ου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, ως πολιτικός προϊστάμενος των τελωνειακών Αρχών που δασμολόγησαν το χάλκινο έργο του Brancusi με τίτλο Πουλί στο χώρο, παρότι ο νόμος επιβάλλει ατέλεια εισαγωγής στα έργα τέχνης, ακριβώς επειδή έκριναν πως το επίμαχο "αντικείμενο" δεν ανήκε σ' αυτή την κατηγορία. Το δικαστήριο καλείται ν' απαντήσει τελεσίδικα στο ερώτημα: Το έργο του Brancusi πρέπει ή όχι να εισαχθεί ατελώς; Κοντολογίς, είναι ή δεν είναι έργο τέχνης; Η ανάγνωση των πρακτικών της δίκης, που αναπαράγονται εδώ πιστά, παραμένει -ανεξάρτητα από την έκβαση της υπόθεσης- συναρπαστική. Ευτράπελοι διάλογοι δεν αγγίζουν απλώς τα όρια του παραλόγου, αλλά και καθιστούν σαφή την αναρμοδιότητα των δικαστηρίων να αποφανθούν περί παρομοίων ζητημάτων. Ωστόσο, η επικαιρότητα του βιβλίου βρίσκεται αλλού: Η μετατόπιση του κριτηρίου εγκυρότητας από το ίδιο το καλλιτεχνικό έργο προς το θεσμικό πλαίσιο που το αναγνωρίζει ως τέτοιο, αλλά και η αυξανόμενη δυσκολία εντοπισμού αυτού του ίδιου του καλλιτεχνικού αντικειμένου, θα αποτελέσουν ορισμένα από τα καίρια ζητήματα της καλλιτεχνικής θεωρίας όχι μόνο του 20ού αλλά και του 21ου αιώνα.

Η έκδοση συνοδεύει την αναδρομική έκθεση του εικαστικού καλλιτέχνη Χρήστου Τζίβελου (1949-1995) στο Μουσείο Μπενάκη.

Παρουσιάζει εν συνόλω το γλυπτικό έργο του Τζίβελου από τη δεκαετία του ’70 μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’90, μαζί με αρχειακό υλικό, άγνωστα σχέδια και φωτογραφικά ντοκουμέντα από εγκαταστάσεις που είχε πραγματοποιήσει στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Αυστραλία, και στις ΗΠΑ.

Το Collage City – Η πόλη ως κολάζ αποτελεί κριτική επανεκτίμηση και αποτίμηση σύγχρο­νων θεωρήσεων του πολεοδομικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και του ρόλου του αρχιτέκτονα-πολεοδόμου επί ενός αστικού περιβάλλοντος ένταξης. Οι συγγραφείς, απορρίπτοντας τα μεγαλεπήβολα ουτοπικά οράματα του «καθολικού πολεοδομικού σχε­διασμού» και του «ολοτελούς σχεδιασμού» [total design], προτείνουν αντ’ αυτών μια «πό­λη-κολάζ» που δύναται να συμπεριλάβει ένα ολόκληρο φάσμα ουτοπιών σε μικρογραφία.