Eric Hobsbawm

Une étude sur la période 1875-1914 qui voit à la fois l'apogée de la bourgeoisie libérale et l'amorce de son déclin. Elle clôt l'histoire du XIXe siècle entreprise par l'historien britannique avec "L'ère des révolutions : 1789-1848" et "L'ère du capital : 1848-1875".

Retrace l'évolution de la vie européenne entre 1848 et 1875, sous l'effet de la double révolution que constituèrent la Révolution française et la révolution industrielle. Une étude économique, politique et intellectuelle de cette période.

Robin des bois volant aux riches pour donner aux pauvres. C'est la figure légendaire du "bandit social" : hors-la-loi pour le souverain, il apparaît comme un vengeur, un justicier et un héros aux yeux de la société paysanne. Des haïdoucs, bandits des Balkans, aux cangaçeiros du Brésil, en passant par Jesse James et Billy the Kid, le grand historien britannique Eric J. Hobsbawm retrace, dans cet ouvrage passionnant devenu un classique, l'histoire mouvementée du banditisme social.
Prenant ses distances avec l'histoire officielle, Hobsbawm inscrit le destin de ces marginaux dans l'étude des structures économiques et sociales qui conditionnent leur apparition, établissant notamment un lien entre les "épidémies de banditisme" et d'intenses phases de crise économique. Dans cette histoire de la violence sociale, le personnage du bandit apparaît comme le masque de communautés paysannes réagissant à la destruction de leur mode de vie, ombre peuplant une zone incertaine, entre criminalité organisée et mobilisation politique.
Hobsbawm décèle dans l'histoire des bandits l'une des généalogies primitives des mouvements sociaux. Jusqu'à aujourd'hui, la question du bandit demeure : comment, pour des révoltés, passer de la délinquance à la politique ?

" Actuellement, le seul personnage d'envergure mondiale qui critique franchement la droite n'est pas de gauche, c'est le pape. Le pape est le seul qui dit que le capitalisme est un système moralement inacceptable. Je suis donc très dur pour les gens de gauche modérés ou que sais-je, qui abandonnent ce champ de bataille aux autres. " " C'est certes tragique, mais la peur du terrorisme mondial ne justifie pas une invasion américaine ! En vérité, les Américains se servent de ces arguments pour légitimer leur politique hégémonique sur le monde, une politique dont eux-mêmes ne reconnaissent pas les limites. Je n'ai aucun doute sur le fait que l'Amérique veut rester le seul pays absolument armé dans le monde. Les États-Unis entendent même faire en sorte que l'Europe devienne dépendante de leur armement, alors qu'elle est tout à fait capable de développer un équipement de haute technologie. " Éric J. Hobsbawm

Ο νέος αναγνώστης δύσκολα μπορεί να μην παρασυρθεί από την παθιασμένη πίστη, τη συμπυκνωμένη συντομία, τη διανοητική και στυλιστική δύναμη αυτού του εκπληκτικού φυλλαδίου. Είναι γραμμένο, σαν σε μία μοναδική δημιουργική έκρηξη, με επιγραμματικές φράσεις που σχεδόν φυσικά μετατρέπονται στους αξιομνημόνευτους αφορισμούς που έχουν γίνει γνωστοί πολύ πέρα από τον κόσμο της πολιτικής διαμάχης: από την εναρκτήρια φράση "Ένα φάντασμα πλανιέται στην Ευρώπη: το φάντασμα του Κομμουνισμού" μέχρι την καταληκτική "Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν σ' αυτήν τίποτε άλλο, εκτός από τις αλυσίδες τους. Έχουν να κερδίσουν έναν κόσμο ολόκληρο". [...] Στη μαρξική οπτική, όπως κι αν περιγράφουμε αυτήν την ιστορική στιγμή όπου "το περίβλημα αυτό σπάει", η πολιτική θα είναι ένα συστατικό στοιχείο σ' αυτήν. Το "Μανιφέστο" έχει διαβαστεί, πρωτίστως, ως ένα κείμενο ιστορικού αναπόφευκτου, και, πράγματι, η δύναμή του πηγάζει, σε μεγάλο βαθμό, από την πίστη που προσφέρει στους αναγνώστες του ότι ο καπιταλισμός ήταν αναπόφευκτα προορισμένος να θαφτεί από τους νεκροθάφτες του, και ότι τώρα - και όχι σε κάποια προηγούμενη περίοδο στην ιστορία οι συνθήκες για χειραφέτηση είχαν δημιουργηθεί. Εντούτοις, σε αντίθεση με διαδεδομένες παραδοχές -καθ' όσον πιστεύει ότι η ιστορική αλλαγή προχωράει μέσω των ανθρώπων που φτιάχνουν την δική τους ιστορία- δεν είναι ένα ντετερμινιστικό κείμενο. Οι τάφοι πρέπει να σκαφτούν από ή μέσω της ανθρώπινης δράσης". Eric Hobsbawm

Η τζαζ μπορεί να αναλυθεί με δύο, τουλάχιστον, μεθόδους, γραμμικά ως γενέτειρα της λεγόμενης σύγχρονης μουσικής και εξελικτικά ως μουσική που κατάφερε να παραμείνει ουσιωδώς τέχνη και να αναπτυχθεί κατά τρόπους ασύγκριτους. Ανάμεσα στον μουσικό της τζαζ και στον ακροατή επιτελούνται μια σειρά από δυσεξήγητα φαινόμενα τα οποία αφορούν, ως επί το πλείστον, την ακόρεστη μεταλαμπάδευση ενός μυστηρίου το οποίο ουδέποτε αναλύεται οριστικά· ο κριτικός και ο ιστορικός της τζαζ στην πραγματικότητα αυτό το μυστήριο αποπειρώνται να ερμηνεύσουν ή να σχολιάσουν.