Biography

Η οριστική έκδοση του Ημερολογίου της Αννας Φρανκ, χωρίς περικοπές, με ορισμένες προσθήκες και αλλαγές που είχε κάνει η ίδια λίγους μήνες πριν από τη σύλληψή της, όταν άκουσε στο ραδιόφωνο ότι γραπτά σαν τα δικά της θα δημοσιεύονταν μετά τον πόλεμο ως μαρτυρίες των απλών ανθρώπων για τη ζωή τους κάτω από τη γερμανική κατοχή στην Ολλανδία.

Μπορεί ο Γεώργιος Καραϊσκάκης να είναι θρύλος ή μύθος, ωστόσο ο ατίθασος Γιος της Καλογριάς, ο βίαια ή τερπνά ελευθερόστομος Γύφτος, είναι και κάτι πολύ ουσιωδέστερο από αυτό. Είναι ιστορία. Βαριά ιστορία. Ο βίος του, ένοπλος από πολύ μικρή ηλικία και έως τον θάνατό του στο Φάληρο, στις 23 Απριλίου 1827, μας κληροδότησε την πυκνότερη και διαυγέστερη σύνοψη του Αγώνα. Τον πολύτροπο άντρα, τον φιλόδοξο κλέφτη, έναν δαιμόνιο, ποικίλο Έλληνα, τον έκανε επαναστάτη η ίδια η Επανάσταση, με τις τεράστιες ψυχικές και πνευματικές δυνάμεις που απελευθέρωσε. Το συναρπαστικό όραμα της Επανάστασης –να γίνει πατρίδα ο τόπος, ελεύθερη πατρίδα, και να γίνουν Έλληνες οι Ρουμελιώτες, οι Μοραΐτες, οι νησιώτες, οι ετερόχθονες– στράτευσε από μια στιγμή κι έπειτα κατ’ αποκλειστικότητα τον στρατηγικό νου του Καραϊσκάκη, τα θυελλώδη αισθήματά του, την πανούργα γλώσσα του, που τη χρησιμοποιούσε σαν πολλαπλασιαστή των συντροφικών και πατριωτικών αισθημάτων, σαν όργανο αυθεντικού σαρκασμού και αυτοσαρκασμού ή μεταφορέα του χλευασμού του για τους αντιπάλους του, ομόφυλους και αλλόφυλους. Στράτευσε βέβαια και το σώμα του ο Αγώνας, εξασθενημένο από την πολύχρονη φθίση κι ωστόσο ακμαίο. Επί δεκαετίες, ο ξεγραμμένος από γιατρούς και συντρόφους Καραϊσκάκης περιγελούσε τον θάνατο, τον έκλεβε. « Ο Καραϊσκάκης δύναται τω όντι να θεωρηθή ως το γνησιώτερον, ούτως ειπείν, προϊόν της Ελληνικής επαναστάσεως » συμπεραίνει αρκετά νωρίς ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, βιογραφώντας τον καπετάνιο, μισό αιώνα μετά τον θάνατό του, για τους υπεύθυνους του οποίου οι μαρτυρίες δεν συμφωνούν. Τα λεγόμενα του ιστορικού τιμούν με την αλήθεια τους έναν παθιασμένο άνθρωπο που δεν δίσταζε να ρίχνεται πρώτος στη μάχη, για να δείχνει εμπράκτως ότι τα αξιώματα υπάρχουν για να υπηρετούμε το κοινό καλό ριψοκινδυνεύοντας, όχι για να απολαμβάνουμε την ασφάλειά τους και τα σαγηνευτικά τους δώρα. Το ανά χείρας βιβλίο, Το μάγουλο της Παναγίας, ένα πεζογράφημα θεατρικής μορφής, αποτελεί μια αυτοβιογραφική εικασία που αρδεύεται εξίσου από τη φαντασία και τις πολλές διαθέσιμες μαρτυρίες, ιστοριογραφήματα, δημοτικά τραγούδια, λαογραφικές αναφορές κ.α.

"... δεν θα ήταν σωστό αν έλεγα ότι ήταν όμορφος. Στην οικογένεια Μπαχ λίγοι ήταν οι ωραίοι άντρες. Ολη, όμως η θέληση του πνεύματός του καθρεφτιζόταν στα χαρακτηριστικά του. Η δύναμη του μετώπου του ήταν εντυπωσιακή και τα πυκνά του φρύδια, σουφρωμένα από την αδιάκοπη συγκέντρωση, έδιναν στα μάτια του βάθος μοναδικό".

Με τρυφερότητα, χιούμορ και κατασταλαγμένη σοφία, η αγαπημένη Ελληνίδα τραγουδίστρια Μαρίζα Κωχ αφηγείται τα παιδικά της χρόνια στη Σαντορίνη ζωντανεύοντας μια ολόκληρη εποχή, τη δύσκολη μεταπολεμική περίοδο, αποτίνοντας φόρο τιμής στα βιώματα που τη διαμόρφωσαν ως άνθρωπο, ως μουσικοπαιδαγωγό και ως ερμηνεύτρια.

Η έκδοση συμπληρώνεται από φωτογραφικό υλικό και από δύο τραγούδια για τη Σαντορίνη: το παραδοσιακό "Το άστρο της αυγής", σε ερμηνεία της Μαρίζας Κωχ, και το καινούργιο δικό της τραγούδι "Απέναντι στο ηφαίστειο".

Το αφήγημά μου αυτό το έγραψα ως απάντηση της αγάπης που δέχτηκα στα πενήντα χρόνια που τραγουδώ και σας το προσφέρω αντίδωρο. Με την ευχή όλα τα παιδιά του πολέμου, του κάθε πολέμου, να γευτούν την αγάπη και τη γιατρειά όπως εγώ.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, η Αυστραλιανή συγγραφέας Charmian Clift µαζί µε τον σύζυγό της, επίσης συγγραφέα, George Johnston αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη ζωή της πόλης. Έφυγαν από το γκρίζο µεταπολεµικό Λονδίνο για να έρθουν στην Ελλάδα, µε τα δυο παιδιά τους και τις γραφοµηχανές τους. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στην Κάλυµνο, σκοπεύοντας να ζήσουν απλά και να αφοσιωθούν στη συγγραφή, µακριά από τον θόρυβο της µεγαλούπολης. Έµειναν στο νησί σχεδόν οχτώ µήνες, από τον ?εκέµβριο του 1954 ως τον Ιούλιο του 1955. Το αποτέλεσµα της παραµονής τους εκεί είναι Το τραγούδι της γοργόνας. Στο βιβλίο η Clift µεταφέρει το πολιτιστικό σοκ αλλά και την απόλυτη ευχαρίστηση από την παραμονή του ζευγαριού στο νησί των σφουγγαράδων. Η Κάλυµνος όπως τη γνώρισε ήταν γυµνή και φτωχή – αποτελούσε απόδραση, αλλά σε καµία περίπτωση παράδεισο. Με το πέρασµα των µηνών όµως η Clift και η οικογένειά της έγιναν µέρος της κοινότητας. Το τραγούδι της γοργόνας είναι ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, ένα αφήγηµα που µας ταξιδεύει στην Κάλυµνο µιας άλλης εποχής, κάνοντάς µας να γνωρίσουµε τον τόπο, τα ήθη και τα έθιµα, αλλά πρωτίστως τους ανθρώπους, που κάνουν τη συγγραφέα να θεωρεί την Ελλάδα ως τη δική της Γη της Επαγγελίας.

«Ήμουν ένα απ’ αυτά τα παιδιά με το δυσοίωνο μέλλον. Παραλίγο να παρατήσω το λύκειο. Παραλίγο να παραδοθώ κι εγώ σ’ εκείνη τη βα­θιά οργή και πίκρα που έχει καταλάβει τους πάντες γύρω μου. Σήμερα οι άνθρωποι με βλέπουν, με την ωραία μου δουλειά και τα λαμπερά μου πτυχία, και φαντάζονται πως είμαι κάποιου είδους ιδιοφυΐα ― ότι μονάχα ένας εξαιρετικά προικισμένος άνθρωπος θα μπορούσε να φτάσει εδώ που έφτασα εγώ. Με κάθε σεβασμό προς τους ανθρώπους αυτούς, πιστεύω ότι η θεωρία αυτή είναι μια βλακεία και μισή. Όποια ταλέντα και να έχω, βρέθηκα ένα μόλις βήμα πριν απ’ το γκρεμό, έως ότου μερικοί άνθρωποι μ’ έσωσαν χάρη στην αγάπη τους». Αφοπλιστικά ειλικρινές, σχεδόν ξεγυμνωτικό, το Τραγούδι του χιλμπίλη είναι ένα αφήγημα αμείλικτα σκληρό και ταυτόχρονα μια ωδή στην πίστη και την αγάπη. Δεν είναι απλώς η δραματική προσωπική ιστορία ενός παιδιού που γίνεται άντρας. Δεν είναι απλώς το χρονικό μιας διαλυμένης οικογένειας. Είναι κι η αδυσώπητη ψυχογραφία μιας παραγνωρισμένης κοινωνικής τάξης, που με διαφορετική μορφή μπο­ρούμε να την εντοπίσουμε σχεδόν σε κάθε χώρα. Στην Αμερική τούς λένε χιλμπίληδες, λευκά σκουπίδια. Αλλού τους λένε αλλιώς. Το σί­γουρο είναι πως η τάξη αυτή έχει επανέλθει βροντερά στο προσκήνιο προκαλώντας ξάφνιασμα, ακατανοησία και τρόμο. Το Τραγούδι του χιλμπίλη μιλά για το θυμό, την παραίτηση, την αυτο­εγκατάλειψη. Μιλά για πάθη παράφορα που καταστρέφουν ζωές. Μιλά για το πόσο βαθιά μάς σημαδεύουν οι εξωτερικές συνθήκες της ζωής μας ― η οικογένεια, ο περίγυρος, η εποχή. Μιλά όμως και γι’ ανθρώπους που, κόντρα στα προγνωστικά, κατάφεραν να μείνουν όρ­θιοι και βρήκαν το κουράγιο να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους.

26 Μαρτίου 1930, ο τριανταεπτάχρονος ρώσος ποιητής Βλαντίµιρ Μαγιακόφσκι νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική µε κατάθλιψη· λίγες µέρες αργότερα θα αυτοκτονήσει φυτεύοντας µια σφαίρα στην καρδιά του. Ενθουσιώδης και διαυγής, ανυποχώρητος και απελπισµένος, ο Μαγιακόφσκι θα σφραγίσει µε τον θάνατό του το τέλος της σοσιαλιστικής αθωότητας. Σε αυτό το εκρηκτικό µυθιστόρηµα ξεδιπλώνονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα της ζωής του και παράλληλα φωτίζεται όλη του η αντικοµφορµιστική διαδροµή που ταυτίστηκε µε τα πρώτα χρόνια της Ρωσικής Επανάστασης. Συµπρωταγωνιστές του ιστορικά πρόσωπα, ποιητές, καλλιτέχνες και θεωρητικοί, οι οποίοι µέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου εξηγούν µε πάθος τις απόψεις τους και διαπληκτίζονται ή συµφωνούν, ζωντανεύοντας µια εποχή που πραγµατικά έφερε "τον κόσµο ανάποδα".

Ο βίος και τα έργα σαράντα και πλέον γυναικών δολοφόνων που έδρασαν ανά την υφήλιο εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια. Σκοτώνουν για λόγους ερωτικούς, οικονομικούς, πολιτικούς, θρησκευτικούς, ρατσιστικούς. Ενίοτε σκοτώνουν επειδή δεν έχουν άλλη επιλογή. Σκοτώνουν ακόμη και χωρίς λόγο. Δολοφονούν γονείς, συγγενείς, συζύγους, εραστές, αντιπάλους, εχθρούς, φίλους, αφεντικά, ανθρώπους που φροντίζουν. Δολοφονούν παιδιά. Τα δικά τους και άλλων. Γίνονται φόνισσες σε όλες τις ηλικίες, από μικρά κορίτσια μέχρι ηλικιωμένες γυναίκες. Χρησιμοποιούν δηλητήρια, μαχαίρια, τσεκούρια, σφυριά, διάφορα αντικείμενα, φάρμακα, σχοινιά, πυροβόλα όπλα, τα γυμνά τους χέρια. Βρίσκονται σε μανία, σε υστερία, σε κατάθλιψη, σε απόλυτη ηρεμία. Είναι θεότρελες και έχουν σώας τας φρένας. Κατάγονται από όλες τις χώρες, ανήκουν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Δυο χιλιετίες, που οι φόνισσες τις διάβηκαν αφήνοντας ματωμένα χνάρια.