Literature

Η μούμια, ο λυκάνθρωπος, ο Οξαποδώ και άλλες αποτρόπαιες κι απόκοσμες δυνάμεις και οντότητες πρωταγωνιστούν στα διηγήματα που ανθολογούνται εδώ. Ο Γκόγκολ, ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και ο Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς είναι κάποιοι από τους συγγραφείς αυτών των ιστοριών, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από θρύλους, παραδόσεις και μύθους του 19ου αιώνα, ή επινόησαν αρχετυπικές μορφές του κακού που στη συνέχεια καθιερώθηκαν στη δυτική τέχνη, κυρίως στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Ο αναγνώστης δεν έχει παρά να βολευτεί όπως του αρέσει και να εντρυφήσει στο διάβασμα αυτών των αλλόκοτων ιστοριών. Μετά βεβαιότητος, δεν θα θέλει ν’ αφήσει το βιβλίο πριν το τελειώσει, γι’ αυτό ας πάρει τα μέτρα του από πριν, προπαντός αν συνηθίζει να διαβάζει γύρω στα μεσάνυχτα…

Από τις αµυγδαλιές µας µπροστά στο σπίτι µας στο χωριό, ζωντανή δεν έχει µείνει ούτε µία. Κάνα δυο κορµοί µονάχα υψώνονται ακόµα, ξεροί όµως. Διχάλες κούφιες µαυριδερές, την Ελενίτσα από κάτω τους µου ’τυχε να την αγαπήσω. Έφτυσα µια πέτρα πλακουτσωτή, την πέταξα στριφογυριστή προς τα πάνω κι ό,τι έβγαινε. Άµα µου τύχαινε η άφτυστη πλευρά, θα αγαπούσα τη Ρούλα.

Το βιβλίο εντάσσεται στη σειρά Hogarth Shakespeare Project: τα πιο αγαπημένα έργα του μεγαλύτερου δραματουργού όλων των εποχών ξαναγράφονται από τους σπουδαιότερους σύγχρονους συγγραφείς. Η Jeanette Winterson ξαναγράφει το Χειμωνιάτικο παραμύθι

Σε μια ανεμοδαρμένη πόλη του αμερικάνικου Νότου, τη Νέα Βοημία, μια νύχτα ένας άγνωστος εγκαταλείπει ένα βρέφος στην είσοδο ενός νοσοκομείου. Είναι η μικρή Περντίτα, την οποία ο πατέρας της, τρελός από ζήλια, δεν αναγνωρίζει και εξορίζει για πάντα από τη ζωή του και από το Λονδίνο.

Δεκαεπτά χρόνια αργότερα η Περντίτα αγνοεί βασικά στοιχεία για την ταυτότητα και την καταγωγή της, αλλά σύντομα θα ανακαλύψει ποια είναι η οικογένειά της.

Η εκδοχή του σαιξπηρικού Χειμωνιάτικου παραμυθιού διά χειρός Jeanette Winterson αφηγείται μια σπαρακτική ιστορία για καρδιές που ράγισαν και καρδιές που γιατρεύτηκαν από τις πληγές τους, μια ιστορία για τη μανία της εκδίκησης και τη δύναμη της συγχώρεσης, μια ιστορία που αποδεικνύει πως ό,τι χάνεται δεν μένει χαμένο για πάντα.

Ένα μυθιστόρημα για τον άρρηκτο δεσμό του παρελθόντος και του μέλλοντος. Ένα θεσπέσια έξυπνο, συναρπαστικό και συγκινητικό μυθιστόρημα που του αξίζουν πολλαπλές αναγνώσεις ώστε να εκτιμήσει κανείς όλα του τα επίπεδα.

"Το Χαστουκόδεντρο" είναι η Οδύσσεια μιας εμποδισμένης αγάπης που κατάφερε να επιβιώσει μες στην εμφύλια βαρβαρότητα μιας εποχής, ένα μυθιστόρημα-ντοκιμαντέρ για την αγωνία της μεταπολεμικής Ελλάδας να σταθεί με αξιοπρέπεια στα πόδια της στους πιο αναξιοπρεπείς καιρούς. Πώς ζει ο "μέσος άνθρωπος" σε μια χώρα που η Ιστορία τον "χαστουκίζει" στην καθημερινότητά του με ενοχές, θλίψη, οργή, εμφύλιο μίσος, όπως συμβαίνει περίπου και σήμερα; Που η εκάστοτε Εξουσία επιμένει ότι αυτός "χρωστάει", ότι αυτός πρέπει να πληρώσει, σε αίμα, σε ψυχή, σε οδύνη σε δυστυχία; Και που, επομένως, το πιο πολύτιμο πράγμα γι' αυτόν καταλήγει να είναι τα λεφτά και μόνο τα λεφτά; Πώς ερωτεύεται και πώς αγαπάει κάποιος που έχει μάθει να βάζει πάνω απ' όλα το Κόμμα; Πώς ζει κάποιος που "σκοτώνεται" για τις ιδέες του, "σκοτώνοντας" τις πραγματικές του ανάγκες μέσα στη φυλακή για δέκα, δεκαπέντε και παραπάνω χρόνια; Τι είδους αγώνας, τι είδους ζωή είναι αυτή; "Το Χαστουκόδεντρο" αναζητά στην πρόσφατη Ιστορία απαντήσεις για τη σημερινή Ελλάδα, με αφορμή ένα γνωστό περιστατικό: το περίφημο "χαστούκι" της Μπέτι Αμπατιέλου στη Βασίλισσα Φρειδερίκη τον Απρίλιο του 1963, έξω από το ξενοδοχείο "Κλάριτζες", στο Λονδίνο. "Το Χαστουκόδεντρο" είναι ένα μυθιστόρημα που έχει γραφεί με ακατέργαστα υλικά της Ιστορίας - όπου αναπόφευκτα πρωταγωνιστούν γνωστά ιστορικά πρόσωπα. Πρόσωπα γνωστά κι ωστόσο απογυμνωμένα από τον γνωστό μύθο που τα συνοδεύει (από τον Ρούζβελτ και τον Τσόρτσιλ έως τον Πιουριφόι και τον Κένεντι, από τον Γ. Παπανδρέου και τον Κ. Καραμανλή έως τον Πάπας και τον Ωνάση, από τους βασιλείς της Ελλάδας έως τον Άρη, τον Σαράφη κλπ.). "Το Χαστουκόδεντρο" είναι, ταυτόχρονα, ένα ντοκιμαντέρ για τη συλλογική πολιτική απείθεια - σε μια χώρα που ο λαός της ανέκαθεν αντιμετωπίστηκε ως πειραματόζωο από τους κυρίαρχους πολιτικούς συσχετισμούς. Στοιχεία πλοκής για το Χαστουκόδεντρο: "Το Χαστουκόδεντρο" χωρίζεται σε δύο διακριτά "βιβλία" (Ι. Τόνι, ΙΙ. Μπέτι) και περιλαμβάνει συνολικά 30 κεφάλαια. Το βιβλίο αρχίζει σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης, το "Πλάζα", και τελειώνει σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο του Λονδίνου, το "Κλάριτζες". Αυτό όμως τυπικά, επειδή στην ουσία το βιβλίο αρχίζει δύο φορές και τελειώνει δύο φορές - με την έννοια ότι ένας ιδιόρρυθμος "Πρόλογος" και ένας αντίστοιχος "Επίλογος" διαφοροποιούν την αρχή και το τέλος του. Χριστούγεννα του 1941: Μια παράξενη συνάντηση στο ξενοδοχείο "Πλάζα", στη Νέα Υόρκη. Ο νεαρός ναυτικός Αντώνης (Τόνι) Αμπατιέλος συναντιέται με τον μεγαλέμπορο Τομ Πάπας και τους εφοπλιστές Ωνάση και Λιβανό. Ιούνης του 1942: Ο Τόνι γνωρίζεται με την Ουαλή δασκάλα Μπέτι Μπάρτλετ στο λιμάνι του Κάρντιφ. Αυτός είκοσι οκτώ, εκείνη είκοσι τεσσάρων. Μέσα στη φρίκη του πολέμου τούς φέρνει κοντά η πίστη τους στο μέλλον. Είναι κομμουνιστές. Ο Τόνι, με έδρα το Κάρντιφ, ιδρύει ένα από τα ισχυρότερα συνδικάτα ναυτεργατών παγκοσμίως: Την ΟΕΝΟ, εκ μέρους της οποίας υπογράφει προνομιακή σύμβαση για τα πληρώματα των ελληνικών πλοίων. Παντρεύονται με την Μπέτι και, με τη λήξη του πολέμου, έρχονται στην Ελλάδα. Χριστούγεννα του 1947: Ο Τόνι, στιγματισμένος εχθρός των Ελλήνων εφοπλιστών, κλείνεται στη φυλακή, πρώτα ως θανατοποινίτης, μετά ως ισοβίτης. Είναι τριάντα τριών χρονών. Η Μπέτι κάνει τα πάντα για να ακυρώσει την καταδίκη του. Απρίλης του 1963: Έξω από το ξενοδοχείο "Κλάριτζες", στο Λονδίνο, η Μπέτι προβαίνει σ' ένα προκλητικό διάβημα διαμαρτυρίας με στόχο τη βασίλισσα Φρειδερίκη, που προκαλεί τεράστιο πολιτικό αντίκτυπο. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης δολοφονείται τον Μάιο, ο Κ. Καραμανλής παραιτείται από πρωθυπουργός τον Ιούνιο. Απρίλης του 1964: Ο Tόνι βγαίνει από τη φυλακή και ενώνεται ξανά με τη γυναίκα του. Είναι πια πενήντα χρονών. Το κυριότερο: Ανάμεσα στο '47 και στο '64 έχουν συμβεί πάρα πολλά πράγματα, που η Μπέτι έζησε από τη μία μεριά της φυλακής και ο Τόνι από την άλλη... Αύγουστος του 1968: Στα απόνερα του γαλλικού Μάη ο Τόνι συναντιέται σ' ένα καφέ στο Παρίσι με τον Αντώνη Μπόγα, τον Βενιαμίν Σανιδόπουλο (τους ήρωες της "Μανίας με την Άνοιξη") και τον Θόδωρο Κάγκαλο... Το μυθιστόρημα συνοδεύει εκτενές Επίμετρο [υπό τον τίτλο "(Μυθ)ιστορίας τεκμήρια"] με αναφορές σε γεγονότα, πρόσωπα και πράγματα, ώστε οι νεότεροι αναγνώστες ή όσοι δεν κατέχουν τις συγκεκριμένες ιστορικές πληροφορίες που διατρέχουν ως κορμός την πλοκή του, να διευκολύνονται στην ανάγνωση αυτής της πυκνής, όσο και συγκεχυμένης, ιστορικής περιόδου.

Μετά το μπεστ σέλερ "Το χειρόγραφο της Ρωξάνης", που έχει χαρακτηριστεί ως "το καλύτερο μυθιστόρημα για γυναίκες γραμμένο από άντρα", ο Γιώργος Σκούρτης επιστρέφει με ένα κοινωνικοπολιτικό θρίλερ, με πρωταγωνιστικό πρόσωπο την πεισματάρα και λατρευτή Αντάρα, την οποία θα αγαπήσουν όλοι οι αναγνώστες, γυναίκες και άντρες, τόσο για την απλότητα του λόγου της όσο και για το θάρρος της να τα λέει έξω απ' τα δόντια. Η Αντάρα σκέφτεται και μιλάει για τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, το σεξ, τον έρωτα, αλλά και "ως ζώο φύσει πολιτικό" κρίνει και κατακρίνει την ξενόδουλη πολιτική και τους διεφθαρμένους πολιτικούς. Ταυτόχρονα σαγηνεύει με το χιούμορ της και με την άκρως ελευθεριάζουσα γλώσσα της. "Το χειρόγραφο της Αντάρας" - "Ο δολοφόνος του ΟκτώΜβρη" είναι βασισμένο σε αληθινή ιστορία των ημερών μας, περιπεπλεγμένη μέσα από το λογοτεχνικό παίγνιο της κεντρικής ηρωίδας. Μια μικρή ομάδα ιερόδουλων αποφασίζουν, με αρχηγό την Αντάρα, να ανακαλύψουν ένα μανιακό δολοφόνο που μακελεύει "ομότεχνές" τους. Κι όλη αυτή η συναρπαστική, αλλά και "παρανοϊκά" όμορφη περιπέτεια διαδραματίζεται μέσα σε συνθήκες κρίσιμης εκλογικής περιόδου. Ένα βιβλίο επίκαιρο και απολαυστικό.

«Έζησα σ’ ένα γκέτο, αν και οι πολίτες δεν έλεγαν ποτέ έτσι αυτό το τμήμα της πόλης. Μιλάω για κάποιους δρόμους που κατεβαίνουν ώς τη χωματερή του λιμανιού, για παλιά σπίτια που επέζησαν από κάτι που ήταν χειρότερο από πόλεμο, αν και αυτό δε θα μαθευτεί ποτέ, για ξεφλουδισμένους τοίχους και για γραμματοκιβώτια στις εισόδους που έχουν πάψει εδώ και καιρό να δέχονται γράμματα, λογαριασμούς ή διαφημιστικά φυλλάδια. Στο γκέτο κατοικούσαμε όσοι δεν είχαμε δικαίωμα να είμαστε εκεί, όσοι δεν έπρεπε ποτέ να ’χουμε πάει εκεί, όσοι δεν έπρεπε να ’χουμε γεννηθεί ποτέ σ’ αυτούς τους μακρινούς τόπους που τους έχουμε χάσει για πάντα. Στην πραγματικότητα, υποστηρίζουν κάποιοι, δε θα ’πρεπε να ’χουμε γεννηθεί πουθενά. Περιττεύουμε.» * * * Ο Λουίς Σεπούλβεδα έχασε τη μάχη με τον κορονοϊό στις 16 Απριλίου 2020. Δύο χρόνια αργότερα, ο επιστήθιος φίλος και συνοδοιπόρος του —«φωτογράφος των συγγραφέων»— Ντανιέλ Μορτζίνσκι, με τη βοήθεια της οικογένειας του Λ.Σ., συγκέντρωσε μια σειρά ανέκδοτα κείμενα που παρουσιάζονται σε αυτόν τον τόμο, διανθισμένα με φωτογραφίες τραβηγμένες στα κοινά ταξίδια που έκαναν οι δυο τους τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Ιρλανδία, 1957. Ενώ η Καθολική Εκκλησία κυβερνά τη χώρα με άτεγκτη πυγμή, ο προτεστάντης επιθεωρητής Στράφορντ καλείται σε μια κωμόπολη της Κομητείας Γουέξφορντ προκειμένου να διαλευκάνει τον φόνο ενός ιερέα ο οποίος εντοπίστηκε δολοφονημένος στο Μπαλιγκλάς Χάουζ, προγονική έδρα της αριστοκρατικής οικογένειας Όσμπορν. Όμως στην προσπάθειά του να διαλευκάνει την υπόθεση, ο νεαρός αστυνομικός βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλά ανυπέρβλητα εμπόδια, από το πυκνό χιόνι που πέφτει ακατάπαυστα και καλύπτει τα πάντα μέχρι τον όρκο σιωπής που φαίνεται να τηρεί απαρέγκλιτα η μικρή εκείνη κοινότητα. Δεν αργεί, ωστόσο, να διαπιστώσει ότι κυρίως οι Όσμπορν είναι αυτοί που κρύβουν κάτι άλλο πίσω από το πρόσωπο που παρουσιάζουν. Ο Στράφορντ, όταν ξαφνικά εξαφανίζεται ο Τζένκινς, ο βοηθός του, πασχίζει να βρει την άκρη του νήματος, προτού το χιόνι και τα κλειστά στόματα εξαλείψουν όλα τα ίχνη. Στο Χιόνι ο Τζων Μπάνβιλ χτίζει το μυστήριο με εκλεπτυσμένη ακρίβεια και φορτίζει την πλοκή με αμείωτη αγωνία. Μας παραδίδει ένα απολαυστικό μυθιστόρημα το οποίο είναι αδύνατον να αφήσουμε από τα χέρια μας πριν φτάσουμε στην τελευταία του σελίδα.

 "Έκλεψα τα ρολόγια και σκότωσα τη δεσποινίδα Βιλμός, την αδελφή τού ωρολογοποιού του χωριού μου. Είχα ήδη σκοτώσει έναν αξιωματικό σας, στη γωνία της παρόδου του βυρσοδεψείου, για να του πάρω το περίστροφο, γιατί ήθελα πολύ να έχω ένα περίστροφο. Διέπραξα πράξεις πολύ πιο ειδεχθείς, διέπραξα το μεγαλύτερο έγκλημα τού κόσμου, όμως αυτό δεν σάς αφορά. Δεν είμαι ούτε φανατικός, ούτε ταραχοποιός, ούτε πατριώτης. Είμαι ένα κάθαρμα ".Η ιστορία ενός πολύ κακού ανθρώπου πού ζει σε πολύ σκοτεινούς καιρούς. "Το χιόνι ήταν βρόμικο", που εκδόθηκε το 1948, είναι το πιο ζοφερό, το πιο σκοτεινό μυθιστόρημα τού Σιμενόν. Ανήκει στη σειρά των romans durs [σκληρά μυθιστορήματα], όπως τα αποκαλούσε ο συγγραφέας τους.Μια κατεχόμενη χώρα στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο. Ο Φρανκ Φριντμάιερ, δεκαοκτώ ετών, λύκος μες στους λύκους, πεινασμένος κι ανελέητος. Μόνο στο αίμα και στο χρήμα βρίσκει ικανοποίηση. Χωρίς ηθικές αρχές και χωρίς στόχο, ξεκινά την καριέρα τού εγκληματία, με πρώτη πράξη τα μαχαίρωμα ενός Γερμανού αξιωματικού αργά το βράδυ. Έπειτα διαπράττει κι άλλον φόνο -με θύμα κάποια συγχωριανή του- στη διάρκεια μιας διάρρηξης. Εξαπατά και ταπεινώνει ερωτικά μια νεαρή γυναίκα που μένει δίπλα στο διαμέρισμα όπου η μητέρα του ζει και διατηρεί πορνείο, για να την τιμωρήσει καταπώς φαίνεται για την έλξη που νιώθει προς αυτόν. Καθώς στο τέλος τον φυλακίζουν για ένα έγκλημα που δεν έκανε, βιώνοντας τη βία των κατακτητών, ο Φρανκ γίνεται ένας σκληροτράχηλος ασκητής, στο πρότυπο που έκανε διάσημο αργότερα ο Ζαν Ζενέ στην "Παναγία των λουλουδιών"."Συχνά τα παρομοιάζουν με τον "Ξένο" του Καμύ - πρόκειται για την ιστορία ενός νέου που βυθίζεται στο ηθικό κενό. Από ορισμένες απόψεις, "Το χιόνι ήταν βρόμικο" είναι καλύτερο από τον "Ξένο". Είναι λιγότερο εγκεφαλικό και πιο βαθύ. Το ύφος δεν είναι βέβαια τόσο φροντισμένο, μοιάζει όμως περισσότερο αληθινό και σκληρό. [...] Θα έφτανα να πω ότι "Το χιόνι ήταν βρόμικο" είναι ένα αριστούργημα".(James Hynes)

Πώς νιώθει ένα παιδί όταν τα πρόσωπα της οικογένειάς του μετατρέπονται με μυστηριώδη τρόπο σε ξένους; Τι συμβαίνει όταν τα όρια ανάμεσα στο οικείο και το άγνωστο διαλύονται; Πώς μπορεί κανείς να συμβιώσει με τους μεγαλύτερους φόβους του; Το καλοκαίρι του 1983, ο οκτάχρονος Λεωνίδας ζει σε ένα χωριό της Πελοποννήσου περιμένοντας την επιστροφή της μητέρας του, που λείπει ανεξήγητα από καιρό. Όταν εκείνη παρουσιάζεται, την ημέρα των γενεθλίων του, ο Λεωνίδας δεν την αναγνωρίζει. Δεν έχει αλλάξει μόνο η συμπεριφορά της αλλά και η όψη της. Η καχυποψία του γι' αυτήν επιτείνεται και από την ξαφνική εμφάνιση ενός αινιγματικού επισκέπτη: ενός παράξενου και απειλητικού άντρα, που παρακολουθεί τους πάντες και φαίνεται να κρύβει μεγάλα μυστικά... Ένα βιβλίο για τη μνήμη, την αγάπη και την προδοσία, μέσα από τα μάτια τού χτες και του σήμερα. Ένα μυθιστόρημα για το βάρος των επιλογών της τρυφερής ηλικίας, για τη σκληρότητα της ενηλικίωσης και για την εξιλέωση που πάντοτε αργεί.