«…όπως πραγματικά συνέβησαν…» Ο Νικόλαος Βλάχος (1893-1956) και η επιστήμη της Ιστορίας

«Ποτέ μια ύπαρξη δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ύπαρξη μιας άλλης ύπαρξης. Το λάθος μου ήταν ότι θέλησα να αναστήσω τον μαρκήσιο ντε Ρολμπόν», αποφαίνεται σπαρακτικά, κάτω από τους ήχους μιας τζαζ μελωδίας στη βροχερή Μπουβίλ, ο Αντουάν Ροκαντέν, ο ήρωας της Ναυτίας του Jean - Paul Sartre, κάνοντας την απόπειρα του βιογραφείν να μοιάζει παράλογη, ακανθώδης, δύστοκη, ακυβέρνητη πολλές φορές… Γνωρίζοντας την τεράστια δυσκολία να «αναστήσει» κανείς έναν άλλο άνθρωπο μιλώντας γι’ αυτόν και έχοντας ανειρήνευτη δυσπιστία γι’ αυτά που έγραψα, προσπάθησα να αναδείξω κάποιους από τους σταθμούς της πνευματικής διαδρομής και της δημόσιας παρουσίας ενός μοναχικού πανεπιστημιακού δασκάλου, του Ν. Βλάχου, που σε ένα φτωχό και άνευρο διδακτικό και ιστοριογραφικό περιβάλλον παραδομένων «αληθειών» και βεβαιοτήτων, τόλμησε να διατυπώσει τις δικές του «ασέβειες», έτσι όπως τις αποτιμούσε ο μακρινός του ομότεχνος J. Michelet και έτσι όπως μάς τις θύμισε o μεταγενέστερός του Φ. Ηλιού.