Catherine Cusset

En 1958, malgré l'opposition de ses parents, Elena épouse Jacob, un Juif. Elle réalise son rêve : quitter la Roumanie communiste et antisémite de Ceausescu et émigrer aux Etats-Unis. Elle s'y fait appeler Helen et rompt avec son passé. Mais, vingt ans plus tard, elle se retrouve confrontée à une réalité qui lui échappe : l'indépendance de ce fils à qui elle a tout sacrifié, et qui épouse Marie, une Française. Compte-t-il partir à son tour ? Helen n'aime pas la jeune femme, qu'elle trouve égoïste et arrogante. Marie a peur de cette belle-mère dont le silence recèle une hostilité croissante. Pourtant, entre ces deux femmes que tout oppose - leur origine, leurs valeurs et leur attachement au même homme -, quelque chose grandit qui ressemble à de l'amour.

"Τι είναι ένα πορτραίτο; Αυτά που αγνοούμε και που ανήκουν στη σφαίρα της μυθοπλασίας θα το στρεβλώσουν αυτό εδώ; Θ’ ακούγεται το γέλιο σου; Θα φανεί όπως τη βλέπω εγώ η καμπύλη της ζωής σου, αυτή η γραμμή που παίρνει μια μεγάλη στροφή όταν φεύγεις στα είκοσι τρία σου για τις Ηνωμένες Πολιτείες και που, παρόμοια μ’ ένα σπορ αυτοκίνητο, ορμάει προς έναν τοίχο πάνω στον οποίο θα συντριβεί;"

Εκείνος που λατρεύαμε είναι ο Τομά, ένας πληθωρικός, ταλαντούχος και καλλιεργημένος άντρας, αρχικά εραστής και στη συνέχεια στενός φίλος της αφηγήτριας, ο οποίος αυτοκτόνησε στα τριάντα εννέα του χρόνια. Υπάρχουν αρκετές αναφορές στον Προυστ, αγαπημένο συγγραφέα του Τομά, κάποιοι τίτλοι κεφαλαίων είναι παρμένοι από στίχους του Μπωντλαίρ κι έναν λόγο του Μποσσυέ για τον θάνατο...

Στο δωδέκατο μυθιστόρημά της, η Κατρίν Κιουσέ, με την ψυχολογική ένταση, το πυκνό ύφος και τον ταχύ ρυθμό που χαρακτηρίζει τη γραφή της, ξεγυμνώνει με σπάνια ενσυναίσθηση τον ανελέητο μηχανισμό της καθόδου στην κόλαση της μανιοκατάθλιψης. Το ύφος της συγγραφέως είναι απλό. Αυτό που στην αρχή είναι μια ουδέτερη καταγραφή γεγονότων και φάσεων της ζωής του ήρωά της, μεταβάλλεται σιγά σιγά, αποτυπώνει τη συναισθηματική εξέλιξη του ήρωά της, και καταλήγει σε μια δραματική όσο και λιτή κορύφωση.