Έλλη Δρούλια

Τα κείμενα που έχουν συγκεντρωθεί σε αυτόν τον τόμο, έχουν αποκλειστικό θέμα τα βιβλία, τα έντυπα βιβλία και τον κόσμο τους, τον πολιτισμό που γεννιέται και περιστρέφεται γύρω από αυτούς τους άξονες. Η συγγραφέας, μια φανατική των βιβλίων, μοιράζεται τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της που σχετίζονται με βιβλία που διάβασε. Τα φυσικά μέρη του βιβλίου (ράχες, εξώφυλλα, αυτιά), οι τόποι που διακινούνται (βιβλιοπωλεία, εκθέσεις, παζάρια, καρότσια), οι βιβλιοθήκες και οι τρόποι φροντίδας των βιβλίων (ταξινόμηση, συντήρηση), οι συνήθειες των αναγνωστών (υπογραμμίσεις, αφιερώσεις, αποκόμματα) αναδύονται από τις σελίδες και γίνονται πρωταγωνιστές. Τα βιβλία και ο κόσμος τους είναι μέσα σε όλα και πάνω από όλα. Πρόκειται για ένα βιβλίο αφιερωμένο στην αγάπη των βιβλίων.

Έγιναν συνεργεία που έφερναν τα στρογγυλεμένα βότσαλα από την παραλιακή ακτή. Από εκεί κοντά αλλά και από πιο μακριά. Μετά τα χωρίζαμε κατά μέγεθος και κατά χρώμα. Τα μικρότερα τα κρατούσαμε για τις λεπτομέρειες των προσώπων. Τα λίγο μεγαλύτερα τα χρησιμοποιήσαμε για το βάθος, τα ρούχα, τις διακοσμήσεις. Το βάθος των εικόνων στη Δύση το έλεγαν "φόντο". Εμείς το λέγαμε και "κάμπο". Τα μεγαλύτερα τα κρατήσαμε για το δάπεδο, χωριστά τα λευκά από τα μαύρα. Τα υπόλοιπα λευκά έπρεπε να βαφούν έτσι ώστε να αποκτήσουν τα χρώματα και τις αποχρώσεις που είχε σχεδιάσει ο θείος. Το χρυσό ήταν το πιο δύσκολο χρώμα και χρειαζόμασταν πολύ. Οι χρυσές και οι ασημένιες ψηφίδες απαιτούσαν ιδιαίτερη επεξεργασία. Ήταν καμωμένες στα ντόπια εργαστήρια από γυαλί, το οποίο στη συνέχεια επιστρωνόταν με λεπτά φύλλα χρυσού ή ασημιού. Σε αυτά τα εργαστήρια κατασκεύαζαν ζωγραφιές πάνω στο γυαλί. Οι ζωγραφιές στο φως έπαιρναν ζωή μέσα από τις αντανακλάσεις και με μάγευαν. Τέτοια δεν είχα δει στην Πόλη.

Η ιστορία τρέφεται από τους παραπόταμους της μικροϊστορίας. Είναι ένας από τους τρόπους της να συμπληρώνει και να κατασκευάζει τη γενικότερη εικόνα και να ερμηνεύει φαινόμενα.

Όλες οι οικογένειες χτίζουν και στη συνέχεια μεταφέρουν το παρελθόν των μελών τους από γενιά σε γενιά. Πλάθουν την ιδιαίτερη εκδοχή της κοινωνικής τους παρουσίας και επιβίωσης μέσα στον χρόνο. Η εκδοχή περνάει κυριως προφορικά, με διαφοροποιήσεις και αποκλίσεις, προσθήκες αλλά και αποσιωπήσεις από κλάδο σε κλάδο, που περιλαμβάνουν κριτικό σχολιασμό και συγκριτικές παρατηρήσεις. Γενναία ξεκινήματα σκοντάφτουν σε ανυπέρβλητες συγκυρίες και ανεπιτυχείς επιλογές. Πρόσωπα που υπήρξαν αλλά χάθηκαν από αρρώστιες, λύπες, αδιέξοδα. Πρόσωπα που γνώρισαν την επιτυχία όπως τη μετρούσαν οι ίδιοι αλλά σε κάποια στροφή τους ξεγλίστρησε.

Κίνητρο του Πιάνου, μεταξύ άλλων, ήταν η καταγραφή μιας συγκεκριμένης εποχής, που ξεκινά από τα τέλη του 19ου αι. και φτάνει έως τα μέσα του 20ού αι. σε έναν συγκεκριμένο τόπο, τη Βοστίτσα-το Αίγιο, με υπόβαθρο την ανάπτυξη που βασιζόταν σε ένα δημοφιλές και ευαίσθητο γεωργικό προϊόν, τη σταφίδα, μιας συγκεκριμένης αστικής οικογένειας.

Παρουσιάζονται διαδρομές ανθρώπων στον χρόνο και σε τόπους που ισορροπούν μεταξύ της οικογενειακής μυθοπλασίας και των γεγονότων.