Paco Ignacio Taibo II

Οι Εκδόσεις Άγρα συμμετέχουν στην επέτειο των 50 χρόνων από το 1968, χρονιά που σημαδεύτηκε από την εξέγερση του Παρισινού Μάη, τις δολοφονίες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Ρόμπερτ Κέννεντυ, την επέμβαση των Σοβιετικών στη Πράγα, την κορύφωση του πολέμου στο Βιετνάμ και άλλα συνταρακτικά γεγονότα, με την κατάθεση του ισπανικής καταγωγής Μεξικανού συγγραφέα Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ για την εξέγερση και την καταστολή της εξέγερσης τον Σεπτέμβριο του 1968 στο Μεξικό.

Το μόνο που λειτουργεί είναι η μνήμη. Η συλλογική μνήμη. Επίσης η πιο μικρή και θλιβερή ατομική μνήμη. Έχω όμως και την υποψία πως δύσκολα επιβιώνει η μία δίχως την άλλη· ότι δεν μπορούν να πλαστούν θρύλοι χωρίς προσωπικές αφηγήσεις. Ότι τελικά δεν υπάρχουν χώρες δίχως παραμύθια με νεράιδες κάτω από τη σκιά τους.
P. I. TAIBO II

 

Σήμερα το κίνημα του ’68 είναι ένα ακόμα μεξικανικό φάντασμα, από τα πολλά αλύτρωτα και άυπνα φαντάσματα που κατοικούν στον τόπο μας : Ο άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης των αμφισβητήσεων μας, ο άγιος Τσε Γκεβάρα των συγκινήσεών μας, ο άγιος Φίλιπ Μάρλοου των ερευνών μας, η αγία Τζέην Φόντα των αγωνιών μας. Το ’68 φαίνεται ότι δεν έχει απλώς εγκατασταθεί στο εργοστάσιο νοσταλγίας που λειτουργεί μέσα στο κεφάλι μας, συγκατοικώντας με τον Λέοναρντ Κοέν και τα ποιήματα του Μπλας δε Οτέρο, αλλά επίσης φαίνεται ότι έχει παραγάγει καύσιμα επικών ποσοτήτων για να τροφοδοτήσει είκοσι χρόνια αντίστασης. Μας κράτησε πεισματάρηδες μέσα σ’ ένα έδαφος υποταγής, μας έβαλε στο στόμα το "Όχι" και το "στ’ αρχίδια μου ό,τι κι αν γίνει", εκατοντάδες φορές. Μας πρόσφερε δεκάδες φορές ανεργία, μας ανάγκασε να τριγυρίζουμε στον κόσμο πουλώντας την εργατική μας δύναμη και όσο το δυνατό μικρότερο μέρος της ψυχής μας, μας προστάτεψε από τους πειρασμούς της εξουσίας, μας απομάκρυνε από το δηλητηριώδες φίλημα του μεξικανικού κράτους. Η τουλάχιστον έφτιαξε για μας ένα αναπόφευκτο σημείο αναφοράς, χρήσιμο για την περηφάνια, την ενοχή και τη σύγκριση.
Έχω συναντήσει και κάποιους που λένε ότι όλα αυτά δεν υπήρξαν ποτέ. Μερικοί λένε ότι δεν βρίσκονταν εκεί, ότι ήταν κάποιοι άλλοι. Σ’ εμένα δεν πιάνουν τέτοιες μπούρδες. Ήμασταν εμείς, αλλά ήμασταν διαφορετικοί. Τότε ζω δεν σήμαινε θυμάμαι. Τότε ήταν πιο εύκολο το να ζεις.
Μοιραζόμασταν την αγάπη για τα σαντουιτσάδικα, την ομόφωνη ψήφο υπέρ της μίνι φούστας και το πάθος μας για τους Μπήτλς. Δεν ήμασταν οι μεν καλύτεροι από τους δε, παρότι ίσως τότε εμείς αυτό πιστεύαμε. Ήμασταν απλώς διαφορετικοί. Έβρεχε τις μέρες εκείνες και η πόλη είχε γίνει τεράστια. Εγώ ήθελα να συλλάβω το κίνημα μέσα σ’ ένα ποίημα και δεν τα κατάφερνα. Ευτυχώς άλλοι τα κατάφεραν.

Sebastian San Vicente était de passage au Mexique en 1921. Pendant 3 ans il a été à la tête de paysans qui attaquaient des haciendas, il a sauvé des prostituées, fait partie d'un cirque, a lu des livres qu'il n'a jamais rendus, il a été expulsé mais il est revenu, il a dirigé des grèves, fait des cauchemars et prêché la dernière utopie. Il y a de nombreux grands moments dans ce livre. Un portrait en creux d'un des personnages les plus sympathiques jamais mis en scène par Paco Ignacio Taibo II. Edouard Waintrop, Libération De Passage est un petit bijou (ou plutôt une délicieuse grenade dégoupillée ou un charmant cocktail molotov). San Vicente est donc " de passage ". Comme un passage de roman. Une apparition. Une lueur d'espoir. Et pourquoi cesserait-on d'espérer, de militer, ou de lire ? San Vicente ne cesse pas. Frédéric Vitoux, Le Nouvel Observateur

Jubilatoire !Héctor Belascoaran Shayne se voit confier une mission par une jeune avocate : retrouver un mort… qui n’est pas mort. Elle défend l’instituteur et dirigeant syndical Medardo Rivera accusé d’avoir tué un certain Lupe Bárcenas. Mais le jour du meurtre, le suspect assistait à une réunion de famille en compagnie de deux cent cinquante personnes. Et la victime présumée, quant à elle, a été aperçue post-mortem en train de manger des tacos avec les dirigeants de la police locale.Aidé par un ancien élève de Rivera, Shayne se lance sur la piste de Barcenas.Une enquête assez typique de la méthode de ce « partisan de la théorie de l’obstination ».Inspiré par l’authentique rébellion d’enseignants à la fin des années quatre-vingt, ce roman, comme tous ceux de Paco Ignacio Taibo, met à nu la mascarade sinistre du pouvoir et combat la manipulation de la vérité par un système politico-judiciaire corrompu.
Taibo a l’art du paradoxe, le sens de la formule, de la digression délirante et de l’association d’idées incongrues. Lire ce livre, c’est aussi et surtout tomber, au détour d’un paragraphe, sur des moments de pure poésie surréaliste comme celui-ci : « Il rêva de duels au couteau à émincer, livrés contre des Japonais pratiquant le kung-fu, qui, pour le déconcerter, portaient traîtreusement de grands sombreros ».

Mexico, ville protéiforme et extravagante, gangrénée par la violence et la corruption, asphyxiée par la pollution, est au cour de ces douze nouvelles. Flics pourris, narcotrafiquants, population métissée et apeurée, tous les éléments sont réunis pour faire de cette mégapole le théâtre de tous les crimes. Mexico, vingt et un millions d'habitants et autant d'histoires.

Veracruz, vers 1900. Un groupe d'anarchistes italiens fuyant la misère et la répression débarque au Mexique pour y cultiver la terre. Parmi eux, un prestidigitateur, une prostituée, un imprimeur philosophe, une poétesse, un boxeur et même un curé. Mais la commune agricole dont ils rêvaient n'a rien du paradis escompté et la rapacité des grands propriétaires terriens va les conduire à prendre les armes aux côtés des communautés indiennes de la région. Quatre-vingts ans plus tard, Lucio Doria, en quête de pardon pour un mystérieux crime, entreprend alors un retour à Naples. Tragédie et humour se conjuguent dans ce nouveau roman de Paco Ignacio Taibo II qui plonge le lecteur au cur des espoirs brisés des luttes révolutionnaires du xxe siècle.

ΑΛΛΕΠΑΛΛΗΛΑ ΣΥΝΤΑΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑΤΑ που υποτίθεται ότι κάνει ένας αγωνιστής φοιτητής ο οποίος δολοφονήθηκε το 1971, αναγκάζουν τον Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, ανεξάρτητο και ιδιότυπο ντετέκτιβ, να αναζητήσει τα ίχνη κάποιου «Μοράλες», υπεύθυνου και κεντρικού προσώπου σε αναρίθμητα εγκλήματα του σκοτεινού μεξικάνικου κρατικού μηχανισμού. Παράλληλα, στη ζούγκλα της Τσιάπας, ο ερευνητής των ζαπατίστας Ελίας Κοντρέρας αναλαμβάνει την αποστολή να βρει κάποιον «Μοράλες», ο οποίος, σύμφωνα με τα χαρτιά που έστειλε στον EZLN η οικογένεια του Ισπανού συγγραφέα Μανουέλ Βάσκες Μονταλμπάν, ενέχεται σε μυστηριώδεις εγκληματικές ενέργειες τα τελευταία χρόνια και σε παράξενες σχέσεις που φτάνουν από τη Βαρκελώνη στο Μεξικό, περνώντας από την Τσιάπας. Αστυνομικό μυθιστόρημα που είναι γραμμένο με τέσσερα χέρια σε πολύ ιδιόμορφες συνθήκες, όπου για πρώτη φορά στην ιστορία του λογοτεχνικού είδους συνεργάζεται ένας γνωστός ηγέτης του κοινωνικού κινήματος μ` έναν μυθιστοριογράφο, το `Ανήσυχοι νεκροί` είναι ταυτόχρονα μια κάθοδος στα κολαστήρια της κατάχρησης εξουσίας στο Μεξικό.

"Είναι κάποιοι άνθρωποι που μοιάζουν να έχουν καταπιεί έναν άγγελο και να ταΐζουν τα δεινά τους μ' αυτό το μαγικό μείγμα πείσματος και ακεραιότητας. Προσωπικότητες που δεν ταλαντεύονται εν μέσω της καταιγίδας, που δεν αναπαύονται. Προσωπικότητες που οι χειρονομίες τους λειτουργούν στο πεδίο των αληθινών μηνυμάτων, στο πεδίο των συμβόλων". Οι δώδεκα ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο "Αρχάγγελοι" διατρέχουν τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου των αρχών του 20ού αιώνα, εκεί όπου η επανάσταση έγραψε τη δική της ιστορία. Από την εφήμερη εμπειρία του μεξικανικού συνδικάτου ζωγράφων που δημιούργησαν το 1922 οι Ντιέγκο Ριβέρα και Νταβίντ Αλφάρο Σικέιρος στις απαλλοτριώσεις των Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι και του Φρανσίσκο Ασκάσο στο ταξίδι τους στο Μεξικό. Από τον αγώνα ενάντια στην ισπανική ολιγαρχία στο Ακαπούλκο, που κόστισε δύο ζωές στον Χουάν Εσκουδέρο, στην απίστευτη επιμονή του τελευταίου μαγονίστα. Από την ταραχώδη Γερμανία του 1918-1921 στα δημοσιογραφικά χρονικά της Λαρίσα Ράισνερ για την Οκτωβριανή Επανάσταση. Από τον Ραούλ Ντίας Αργουέγιες, αρχηγό του επαναστατικού κουβανέζικου στρατού που έχασε τη ζωή του για την ανεξαρτησία της Ανγκόλα, μέχρι τον Πενγκ Πάι και τον ιδιαίτερο διωγμό του κατά την κινεζική αγροτική επανάσταση. Ο Paco Ignacio Taibo II μάς αφήνει παρακαταθήκη τις ιστορίες δώδεκα αιρετικών επαναστατών ως μνήμες αντίστασης και ήττας, που θα μας οδηγήσουν ξανά και ξανά στη συνέχιση του αγώνα, έχοντας τη βεβαιότητα αυτών που κουβαλούν έναν νέο κόσμο στις καρδιές τους.

1922 : Μια πόλη του Μεξικού που η Επανάσταση την έχει αφήσει σημαδεμένη από έναν άνεμο τρέλας : στρατιωτικοί που θέλουν να γίνουν εκατομμυριούχοι, απατεώνες που ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος τους έριξε στις ακτές, πιστολάδες, πόρνες, πλούσιες χήρες, βαρόνοι του πετρελαίου διατεθειμένοι να φάνε ένα κομμάτι της χώρας, Ισπανοί μαγαζάτορες, υπνωτίστριες, ποιητές που πεθαίνουν της πείνας, νεαροί πορφιρικοί που άλλαξαν πουκάμισο, αναρχικοί, γειτονιές επικίνδυνες, κινέζικες συνοικίες, καμπαρέ τρίτης κατηγορίας, καπνιστές οπίου...1922, Πόλη του Μεξικού : Τέσσερις τυχοδιώκτες φίλοι που πήραν μέρος στα μεγάλα επαναστατικά κινήματα -ένας δημοσιογράφος που ειδικεύεται στα εγκληματολογικά, ένας δικηγόρος που η καλύτερη πελατεία του είναι οι πόρνες, ένας ποιητής δεξιοτέχνης στα διαφημιστικά σλόγκαν και σύντροφος του Πάντσο Βίγια και ένας αναρχικός συνδικαλιστής Κινέζος- συναντιούνται τα βράδια στο μπαρ του ξενοδοχείου Ματζέστικ για να παίξουν ντόμινο.Η δολοφονία ενός τρομπονίστα, η εκπαραθύρωση ενός συνταγματάρχη του στρατού, νυχτερινές ανταλλαγές πυροβολισμών, φαρμακωμένα σοκολατάκια, μια ωραία και μυστηριώδης γυναίκα θα παρασύρουν τους τέσσερις φίλους μακριά από το αγαπημένο τους ντόμινο, σε μια συνωμοσία που συνενώνει επίορκους Μεξικανούς συνταγματάρχες, Αμερικανούς γερουσιαστές και πετρελαϊκές εταιρείες.Εκτός από το επιλογικό σημείωμα της μεταφράστριας που δίνει τα ιστορικά δεδομένα του βιβλίου, ο τόμος περιέχει ένα χάρτη του Μεξικού και δύο συνεντεύξεις του Τάιμπο : στον Francois Guerif με τον τίτλο "Ο ιστορικός, από τη φύση του είναι ερασιτέχνης ιδιωτικός ντέτέκτιβ" (περ. Magazine Litteraire, τχ. 344, Ιούνιος 1996) και στο περιοδικό Les Amis de la Litterature Policiere, τχ. 42, Μάρτιος 1993.

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν τρεις αδερφοί. Ο πρώτος πήγε με τη γυναίκα του στις Ηνωμένες Πολιτείες για να τελειώσει τις σπουδές του στην ιατρική. Οι δύο άλλοι έμειναν στο Μεξικό για να ξοδέψουν τα χρήματα της πατρικής περιουσίας. Ο πατέρας πεθαίνει από καρδιακή προσβολή. Ο δευτερότοκος από τους αδελφούς βρίσκεται μαχαιρωμένος στο χωλ της πολυκατοικίας του στο Μανχάτταν. Ο μεγαλύτερος γίνεται κόσκινο από σφαίρες. Ο Βενιαμίν της οικογένειας μένει φυτό. Απομένει μια χήρα και μια σημαντική περιουσία από μαύρο χρήμα. Την περιουσία δεν μπορεί να την αγγίξει κανείς. Η χήρα πληρώνει ακριβά για να το μάθει. Ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν βρίσκεται σε μια έρημη παραλία της Σιναλόα και παρατηρεί με αφοσίωση τα σύννεφα. Έχει απομονωθεί σ' εκείνη την ερημιά προσπαθώντας να χωνέψει ότι σκότωσε έναν άνθρωπο και είναι σχεδόν αποφασισμένος να εγκαταλείψει το επάγγελμα του ντετέκτιβ. Εκεί έρχεται να τον βρει η αδερφή του για να τον πείσει να επιστρέψει στην πόλη του Μεξικού, ώστε να βοηθήσει τη χήρα φίλη της που είναι άσχημα μπλεγμένη. Αρχίζει έτσι μια πολύ βίαιη ιστορία όπου αστυνομικοί, γκανγκστερίσκοι βγαλμένοι από τον φοιτητικό υπόκοσμο από τα χρόνια του 1968 και μια συμμορία ληστών τραπεζών, πολεμούν να βάλουν στο χέρι την περιουσία που έπεσε τυχαία στα χέρια της νεαρής χήρας. Ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν είναι -όπως λέει ο Joseph Wambaugh- "ο πιο διαβολεμένος ντετέκτιβ που μπορεί να συναντήσει κανείς στις μέρες μας". Μεταφρασμένο σε αρκετές γλώσσες και μεταφερμένο στον κινηματογράφο -το 1995 από τον μεξικανό σκηνοθέτη Carlos Garcia Agraz-, το "Μερικά σύννεφα" -το τρίτο βιβλίο της σειράς του ντετέκτιβ Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν που κυκλοφορεί στην Ελλάδα- είναι μια ανάγλυφη και ευτράπελη περιγραφή της αστυνομικής διαφθοράς.