Terry Eagleton

Ένας ανατρεπτικός προβληματισμός σχετικά με τη φύση του κακού από έναν από τους πλέον καταξιωμένους και επιδραστικούς κριτικούς σήμερα. Στην πνευματώδη και προσιτή αυτή μελέτη, ο εξέχων μαρξιστής στοχαστής Τέρι Ίγκλετον καταπιάνεται με μια απροσδόκητη υπεράσπιση της πραγματικότητας του κακού, αντλώντας την επιχειρηματολογία του από λογοτεχνικές, θεολογικές και ψυχαναλυτικές πηγές, για να προτείνει ότι το κακό δεν αποτελεί απλώς μεσαιωνικό δημιούργημα, αλλά ένα πραγματικό φαινόμενο, μια απτή δύναμη του σύγχρονου κόσμου μας. Σε ένα βιβλίο στο οποίο συνυπάρχουν ο Άγιος Αυγουστίνος, ο αλκοολισμός, ο Θωμάς ο Ακινάτης, ο Τόμας Μαν, ο Σαίξπηρ και το Ολοκαύτωμα, ο Ίγκλετον διερευνά τη φρικτή κατάσταση των καταδικασμένων αυτών ψυχών που αρέσκονται στη δίχως λόγο καταστροφή. Στην πορεία αυτή, θέτει ένα σύνολο συναρπαστικών ερωτημάτων. Είναι άραγε το κακό ένα είδος τίποτα; Γιατί φαίνεται τόσο λαμπερό και σαγηνευτικό; Γιατί φαντάζει τόσο βαρετή η καλοσύνη; Είναι όντως δυνατό να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα όντα την καταστροφή χωρίς κανέναν απολύτως λόγο;

Γραμμένο από έναν καταξιωμένο και εμβριθή στοχαστή, το μελέτημα αυτό περιστρέφεται γύρω από τη φύση και τις λειτουργίες του χιούμορ. Γιατί γελάμε; Τι πρέπει να συμπεράνουμε από τις ποικίλες μορφές γέλιου, από το ξεκάρδισμα και το κακάρισμα έως τον καγχασμό και το χάχανο; Είναι το χιούμορ ανατρεπτικό ή, αντίθετα, εκτονώνει απλώς τις εντάσεις; Μπορούμε να ορίσουμε το "πνευματώδες χιούμορ"; H μελέτη του Eagleton, γεμάτη διαφωτιστικές ιδέες και πολλά εξαιρετικά αστεία, εξετάζει κριτικά διάφορες γνωστές θεωρίες περί χιούμορ, μεταξύ των οποίων την άποψη ότι πηγάζει από την ασυνάφεια, καθώς και τη θεωρία που υποστηρίζει ότι το χιούμορ αντικατοπτρίζει μια σχεδόν σαδιστική μορφή ανωτερότητας έναντι των άλλων. Αντλώντας από ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών και φιλοσοφικών πηγών, από τον Αριστοτέλη και τον Θωμά τον Ακινάτη έως τον Χομπς, τον Φρόιντ και τον Μπαχτίν, ο συγγραφέας αναζητά τους κρυφούς ψυχαναλυτικούς μηχανισμούς πίσω από το χιούμορ και ερμηνεύει την κοινωνική και πολιτική του εξέλιξη ανά τους αιώνες.