Αλέξανδρος Ψυχούλης

Αν είσαι ξένος που αποφάσισες οικογενειακά ή με μεγάλη παρέα να πας στον Βόλο για να εντρυφήσεις στην τσιπουρική σε κάποιο διάστημα διακοπών παρότι θα φύγεις αρκετά ικανοποιημένος, μην πιστέψεις ούτε στιγμή πως αυτή είναι η εμπειρία για την οποία είχες ακούσει πολλά. Θα πρέπει να επιστρέψεις άλλη μία φορά με μικρή παρέα και να βρεις έναν μερακλή Βολιώτη να σε οδηγήσει. Η απήχηση που γνώρισε η ελληνική έκδοση και η ανάδειξη της χώρα σε τουριστικό brand με ξεχωριστή γαστρονομική ταυτότητα, συνυπολογίστηκαν στην απόφασή μας να μεταφράσουμε το εγχειρίδιο του Αλέξανδρου Ψυχούλη στα αγγλικά. Φιλοδοξία μας είναι το βιβλίο να καταστεί ένας οδηγός για τον κάθε «ξένο», που ενδιαφέρεται για την ελληνική γαστρονομική κουλτούρα ενός τόπου που είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με ένα προϊόν. Ο συγγραφέας μας ξεναγεί στην τσιπουροποσία συστήνοντάς μας τις ιδανικές συνθήκες, ώστε να απολαύσουμε ένα ή και περισσότερα τσιπουράκια. Το σωστό μαγαζί με το καλό χύμα τσίπουρο, το πως καθόμαστε, το μέγεθος της παρέας, το τσούγκρισμα, το μενού, ο χαρακτήρας του σερβιτόρου, η συζήτηση, ο τόπος, η ώρα και κυρίως ο ρυθμός είναι παράγοντες που καθορίζουν το αποτέλεσμα. Ο Αλέξανδρος Ψυχούλης, ένας μερακλής Βολιώτης σε ρόλο ξεναγού, μας χαρίζει έναν ανθρωπολογικό οδηγό ευδαιμονίας με γεωγραφικό προσδιορισμό. Πρόκειται για ένα κείμενο με ζωηρές περιγραφές που ταξιδεύει τον αναγνώστη σε ένα τσιπουράδικο του Βόλου, πλάι στο κύμα.

Το εγχειρίδιο απευθύνεται στον «ξένο», σ’ αυτόν που φτάνει στην πόλη του Βόλου όχι απλά για να πιει τσίπουρα αλλά για να φτάσει πίνοντας, τσιμπώντας και συζητώντας στην κατάσταση της συλλογικής πληρότητας, του συντονισμού, της ομοψυχίας, στη γλυκιά αίσθηση της χαμηλής αιώρησης και στην ψευδαίσθηση ότι η ζωή είναι εξαιρετικά απλή. Στον ντόπιο το κείμενο θα προσφέρει την απαιτούμενη απόσταση για να κατανοήσει καλύτερα αυτό το «οικείο» που τον συναρπάζει, καθώς εξετάζει μία μία τις παραμέτρους που συνθετικά απαιτούνται για να αποκτήσει η τσιπουροσυνεύρεση τα χαρακτηριστικά μιας εμπειρίας που δεν βλέπουμε την ώρα να ξαναζήσουμε.

Το σωστό μαγαζί με το καλό χύμα τσίπουρο, το πώς καθόμαστε, το μέγεθος της παρέας, το τσούγκρισμα, το μενού, ο χαρακτήρας του σερβιτόρου, η συζήτηση, ο τόπος, η ώρα και κυρίως ο ρυθμός είναι παράγοντες που καθορίζουν το αποτέλεσμα. Μικρές λεπτομέρειες αλλάζουν δραματικά την εξέλιξη μιας συνάντησης για τσίπουρα. Αν κάτι δεν λειτουργήσει όπως πρέπει αυτό που θα ζήσεις θα είναι απλά μια καλούτσικη κατάσταση και όχι η ποθητή υπερβατική εμπειρία.

Θα προσποιηθώ πως δεν έγραψα εγώ αυτό το βιβλίο, πως είμαι απλώς ο πρώτος του αναγνώστης. Ο αφηγητής καταγράφει και άρα μοιράζεται κάποιες συνταγές του πεθαμένου από χρόνια πατέρα του, με πρώτες ύλες που εκείνος συνέλεγε μόνος του από τις χερσαίες και θαλάσσιες εκτάσεις του τόπου καταγωγής του. Μπορείς να το καταχωρίσεις ως ένα εικονοκλαστικό βιβλίο συνταγών δηλαδή, και να τελειώνει η υπόθεση. Όμως, όπως η άγκυρα που σηκώνεις φέρνει μαζί της καμιά φορά ένα κουβάρι παλιά μπερδεμένα δίχτυα, οι αποστηθισμένες συνταγές δεν αναδύονται από τη μνήμη σου μόνες· κουβαλάν μαζί σπαράγματα μιας σχέσης πατέρα-γιου σε τραυματική συσκευασία. Ορφανός από πατέρα και τροφοσυλλεκτικές γνώσεις, ο αφηγητής (που τώρα κάνω πως δεν είμαι εγώ) επιχειρεί να ψηλαφίσει το δικό του προφίλ, αυτό του σύγχρονου τροφοσυλλέκτη που το ένα πόδι του πατάει γερά στην πόλη και το άλλο ακουμπάει περιστασιακά σε χώματα και βυθούς, κυνηγώντας την παραγωγική ουτοπία της διατροφικής αυτάρκειας.