Hannah Arendt

Le système politique mis au point par l'Allemagne hitlérienne et la Russie stalinienne ne consiste pas en une simple radicalisation des méthodes dictatoriales. C'est un système entièrement original qui repose sur la transformation des classes en masses, fait de la police le centre du pouvoir et met en œuvre une politique étrangère visant ouvertement à la domination du monde. Animé par une logique de la déraison, il tend à la destruction complète de la société - comme de l'individu. Un classique de la théorie politique.

C'est en Afrique, à la fin du siècle dernier, que l'impérialisme fit son entrée sur la scène mondiale. Voici venu le temps de l'expansion comme but politique suprême, de la race comme fondement du corps politique, de la bureaucratie comme principe de domination. Aucune considération éthique n'est autorisée à entraver la progression de la domination blanche - française, britannique ou allemande - et, déjà, l'usage impitoyable de la terreur. L'expansionnisme continental des pays qui n'avaient pu prendre part à la soudaine expansion des années 1880, l'éveil des minorités, les mouvements de réfugiés consécutifs à la Première Guerre mondiale achèvent de saper l'Etat-nation et portent un coup sévère aux droits de l'homme. Mépris de la loi, justification de l'illégalité, éclatement des partis et des structures politiques : l'Europe travaille avec acharnement à l'avènement du système totalitaire.

non-exchangeable & non-refundable

Η Άρεντ πιστεύει ότι "ακόμα και στους πιο ζοφερούς καιρούς δικαιούμαστε να ελπίζουμε ότι θα φωτίσει και ότι ο φωτισμός δεν θα έρθει από θεωρίες και έννοιες, αλλά μάλλον από το αβέβαιο, τρεμάμενο και συχνά αδύναμο φως που κάποιοι άνδρες και γυναίκες με τη ζωή τους και το έργο τους θα ανάψουν κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις και θα φωτίσουν το διάστημα του χρόνου που τους δόθηκε πάνω στη γη".

Η νεωτερική έννοια της επανάστασης, αναπόσπαστα δεμένη με την ιδέα ότι η ιστορική πορεία κάνει ξαφνικά μια νέα αρχή, ότι μια εντελώς νέα ιστορία που ποτέ δεν ήταν γνωστή και ποτέ δεν είχε ειπωθεί πρόκειται να εκτυλιχθεί, ήταν άγνωστη πριν από τις δύο μεγάλες επαναστάσεις στα τέλη του 18ου αιώνα. Προτού εμπλακούν σ΄ αυτό που κατέληξε να αποτελέσει επανάσταση, κανένας από τους πρωταγωνιστές δεν είχε την παραμικρή προαίσθηση ποια θα ήταν η πλοκή του νέου δράματος. Ωστόσο, από τη στιγμή που οι επαναστάσεις άρχισαν να διανύουν την πορεία τους, και πολύ πριν μπορέσουν εκείνοι που συμμετείχαν σ΄ αυτές να ξέρουν αν το εγχείρημά τους θα κατέληγε σε νίκη ή σε όλεθρο, η καινοτομία του δράματος και το βαθύτερο νόημα της πλοκής του γίνονταν έκδηλα σε ηθοποιούς και θεατές. Όσο για το σενάριο, ήταν χωρίς αμφιβολία η ανάδυση της ελευθερίας: το 1793, τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης, σε μια στιγμή που ο Ροβεσπιέρος μπορούσε να προσδιορίσει την εξουσία του ως το «δεσποτισμό της ελευθερίας» χωρίς να φοβάται μήπως κατηγορηθεί για παραδοξολογία, ο Κοντορσέ συνόψισε αυτό που όλοι ήδη γνώριζαν: «Η λέξη ΄επαναστατικός΄ μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε επαναστάσεις που στόχος τους είναι η ελευθερία». (Hannah Arendt) Η έμπνευση από πολιτικές παραδόσεις της αρχαιότητας, η αμφιλεγόμενη εμπειρία των μεγάλων επαναστάσεων της νεότερης εποχής (της Γαλλικής, της Αμερικανικής, της Ρωσικής) και η ριζική επανεξέταση κρίσιμων φαινομένων του σύγχρονου κόσμου -όπως η σχέση πολέμου και επανάστασης, το "κοινωνικό ζήτημα" σε συνάρτηση με την πολιτική, η διάκριση μεταξύ απελευθέρωσης και ελευθερίας- συνθέτουν το κλασικό αυτό έργο, που υπογράφεται από τη σημαντικότερη πολιτική φιλόσοφο του 20ου αιώνα.

"Μια Εβραία εναντίον των Εβραίων": Απλουστεύοντας τη σε υπερβολικό βαθμό, και αυτό ακριβώς έπραξε μεγάλο τμήμα της διεθνούς εβραϊκής κοινότητας, κάπως έτσι θα μπορούσε να συνοψίσει κανείς την οξύτατη πολεμική που ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας του '60 με αφορμή την έκδοση του Eichmann in Jerusalem: "A Report on the Banality of Evil" της Χάννα Άρεντ.

Ο παλαιός της φίλος Γκέρσομ Σόλεμ, στενός φίλος και συνεργάτης του Βάλτερ Μπένγιαμιν, σιωνιστής και μέγας ειδικός στην Καββάλα και την εβραϊκή παράδοση, αντέδρασε αμέσως με μία επιστολή οξείας κριτικής προς τη Χάννα Άρεντ, και βεβαίως αυτή του απάντησε. Ο επιστολικός τους διάλογος είναι το αντικείμενο του παρόντος βιβλίου, με το όποιο εγκαινιάζεται η σειρά "Δύο επιστολές" των εκδόσεων Άγρα.

Η Ανθρώπινη κατάσταση, ένα εντυπωσιακά πρωτότυπο έργο που σφύζει από αναπάντεχες αποκαλυπτικές σκέψεις και συµπεράσµατα, είναι σήµερα, από πολλές απόψεις, ακόµη πιο ενδιαφέρουσα απ’ ό,τι όταν πρωτοεµφανίστηκε, το 1958. Η Hannah Arendt µελετά την κατάσταση της σύγχρονης ανθρωπότητας υπό το πρίσµα της ικανότητάς µας να πράττουµε. Τα προβλήµατα που η Arendt προσδιόρισε τότε –η ελάττωση της ανθρώπινης πράξης και της πολιτικής ελευθερίας και το παράδοξο γεγονός ότι, ενώ οι ανθρώπινες δυνάµεις αυξάνονται µέσα από την πρόοδο των θετικών και των ανθρωπιστικών επιστηµών, είµαστε λιγότερο ικανοί να ελέγχουµε τις συνέπειες των πράξεών µας– παραµένουν ανεπίλυτα. Αυτή η νέα έκδοση περιλαµβάνει εισαγωγή από τη Margaret Canovan, διακεκριµένη µελετήτρια της Arendt, που αναλύει διεισδυτικά την επιχειρηµατολογία του βιβλίου και εξετάζει τη σηµασία του σήµερα. Η Ανθρώπινη κατάσταση, ένα κλασικό έργο της πολιτικής και της κοινωνικής θεωρίας, έχει αποδειχθεί αγέραστη και πάντοτε επίκαιρη. «Υπάρχουν φορές που ένα βιβλίο µού δίνει την εντύπωση ότι έχει γραφτεί ειδικά για µένα... Η Ανθρώπινη κατάσταση ανήκει σε αυτά, τα λίγα και εκλεκτά». W. H. Auden «Ο συνδυασµός τροµερής διανοητικής δύναµης και κοινού νου σε όλο του το µεγαλείο καθιστά τις σκέψεις και τα συµπεράσµατα της Arendt σχετικά µε την ιστορία και την πολιτική εκπληκτικά και συγχρόνως προφανή». Mary McCarthy, The New Yorker

Τέσσερα κορυφαία δοκίμια φιλοσοφίας και πολιτικής θεωρίας Τα Ψέματα στην Πολιτική «Ντοκουμέντα του Πενταγώνου»: fake news, αυταπάτες, εξαπάτηση, χειραγώγηση. Πολιτική Ανυπακοή Ομαδική ειρηνική αντίσταση στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Περί Βίας Άρεντ εναντίον Σαρτρ: Η καταστροφική υποκατάσταση της δημοκρατικής πολιτικής από την εργαλειακή βία. Σκέψεις για την Πολιτική και την Επανάσταση Το φοιτητικό κίνημα την περίοδο της Μεγάλης Αναταραχής: πραγματικότητες, προοπτικές, ψευδαισθήσεις.

«Η πρόκληση με την οποία μας φέρνει αντιμέτωπους σήμερα ο Μαρξ είναι πολύ πιο σοβαρή απ’ αυτές τις ακαδημαϊκές διενέξεις για τις επιρροές και τις ιεραρχήσεις. Το γεγονός ότι μια μορφή ολοκληρωτικής κυριαρχίας χρησιμοποιεί τον μαρξισμό, από τον οποίο προφανώς προέκυψε, αποτελεί αναμφίβολα την πιο τρομακτική κατηγορία που έχει διατυπωθεί ποτέ εναντίον του Μαρξ. Και αυτή η κατηγορία δεν μπορεί να αποσιωπηθεί τόσο εύκολα όσο συμβαίνει με κατηγορίες παρόμοιας φύσεως – εναντίον του Νίτσε, του Χέγκελ, του Λούθηρου ή του Πλάτωνα, που όλοι τους, όπως και πολλοί άλλοι, κάποια στιγμή κατηγορήθηκαν πως υπήρξαν πρόγονοι του ναζισμού. […] Νομίζω πως μπορεί να καταδειχθεί ότι η γραμμή από τον Αριστοτέλη στον Μαρξ παρουσιάζει λιγότερες και όχι τόσο σημαντικές ρωγμές απ’ ό,τι από τον Μαρξ στον Στάλιν». Χ.Α.

Το κλασικό έργο πολιτικής θεωρίας για τις καταστροφικές συνέπειες της πολιτικής βίας στη δημοκρατία και στις διεθνείς σχέσεις. Ενάντια σε υμνητές της βίας, όπως ο Ζαν Πωλ Σαρτρ και ο Φραντς Φανόν, και στο μαοϊκό «η εξουσία βρίσκεται στην κάνη του τουφεκιού», η Χάνα Άρεντ αντιτάσσει: η κάννη του τουφεκιού εξασφαλίζει ακαριαία και τέλεια υπακοή· αλλά ποτέ από αυτή δεν εκπορεύεται εξουσία.