Αδαμάντιος Κοραής

Από φρικτής ανομίας σχολείον εξεπηδήσαμεν όλοι, μολυσμένοι όλοι, άλλος πολύ, άλλος ολίγον με της φιλαρχίας και της πλεονεξίας την παράνομον βαφήν. Ελευθερωθέντες από Τούρκους, εζήσαμεν έως της παρούσης ώρας ως Τούρκοι, ή μάλλον υπερέβημεν και αυτούς τους Τούρκους... Η παρούσα μας κατάστασις είναι τοιαύτη, ώστε και άγγελος εξ ουρανού αν καταβή να μας βασιλεύση, κινδυνεύομεν να τον μεταμορφώσωμεν εις διάβολον... Η αδικία λαμβάνει μορφήν και πρόσωπον αναίσχυντου προδοσίας... Αδαμάντιος Κοραής

Ο Ζεφ, κυνηγημένος από τον πανάρχαιο αλβανικό Κώδικα, ζει κρυμμένος στην Ελλάδα, σε ένα γλυκό καταφύγιο, βιώνοντας μια προσωρινή ευτυχία, μεθυσμένος από τον ήλιο και τον έρωτα, μακριά από τα βλέμματα των συμπατριωτών του. Κουβαλάει μαζί με τις αναμνήσεις της πατρίδας του και τις παλιές κωδικοποιημένες συνήθειες που ρυθμίζουν τη ζωή του.

Θα καταφέρει να αποφύγει τη μοίρα του, ή μήπως ο ίδιος, δέσμιος των αρχαίων αιματηρών εθίμων και γοητευμένος από το μεγαλείο του Κώδικα, ως αναπόσπαστο τμήμα της ύπαρξής του, κρίνει ότι πρέπει να εφαρμοστεί πάνω του η τιμωρία;

Αλβανοί και Έλληνες προσπαθούν να συνυπάρξουν όχι μόνο μέσα από αυτά που τους ενώνουν αλλά και μέσα από τα στοιχεία που τους διαφοροποιούν. Και οι λιγοστές στιγμές ευτυχίας γίνονται ακόμα πιο πολύτιμες μπροστά στον σκοτεινό πανάρχαιο Κώδικα του Λεκ Ντουκαγκίνι, που ορίζει τη ζωή και τον θάνατο.

Πώς μπορεί να συμπεριφερθεί κανείς σε ένα παρόμοιο έργο; Υποθέτω, όπως συμπεριφέρεται στο «Dictionnaire Philosophique» του Βολταίρου. Ο Γάλλος διανοητής σε ένα έργο, που τον εκφράζει απολύτως, αποτύπωσε το σύνολο των ιδεολογικών του απόψεων, «περιδιαβάζοντας όλες τις γνώσεις και τα ονειροπολήματα της ανθρωπότητας». Το διαβάζει, συνεπώς, κανείς από την αρχή έως το τέλος, ως έργο αφηγηματικό. Ο Κοραής με την «Ύλη» του επιχειρεί να αποτυπώσει τα διδάγματα του Γαλλικού Διαφωτισμού, μέσα από την προσπάθειά του να συμβάλει στην δημιουργία του νεοελληνικού λεξιλογίου που απαιτούσαν οι νέοι καιροί. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)