Metin Arditi

A cheval sur deux continents, longtemps capitale d'empires immenses, Istanbul est le produit d'un extraordinaire empilage de cultures qui se sont fondues les unes dans les autres au fil de vingt-cinq siècles. Tout, ici, étonne, surprend, émerveille. Sommes-nous à Byzance, Constantinople ou Istanbul ? Cette ville - celle de mon enfance - a tout eu, tout reçu, tout connu. Des empereurs et des sultans, des personnages de légende, des artistes raffinés, des architectes géniaux, des favorites diaboliques et des marchands d'armes d'une habileté hors du commun.
On s'y régale de mets d'une rare finesse, on y hume des senteurs troublantes, on déambule au milieu de bruits jamais entendus, on y vit des passions qu'il vaut mieux taire, et lorsque l'on se trouve sur l'une de ses collines, où que se porte le regard, on a le sentiment d'être au Royaume des royaumes. Tout, ici, étonne, surprend, émerveille. Sommes-nous à Byzance, Constantinople ou Istanbul ? Devant une église orthodoxe ou une mosquée ? Dans une citerne ou une basilique ? Le quartier que nous visitons est-il grec ? Juif ? Génois ou vénitien ? Sommes-nous rive gauche ou rive droite de la Corne d'Or ? Face au Bosphore, à la mer Marmara ou à la mer Noire ? Où irons-nous déjeuner, tout à l'heure, en Europe ou en Asie ?

Dans la beauté solaire de son île grecque, la jeune Pavlina aime celui qu'elle croit son cousin, Aris. Elle ignore le secret qui dévastera pour longtemps la famille : Aris est du même père qu'elle. L'enfant qu'elle aura de lui, fruit d'un inceste, sera confié à l'adoption. La Fille des Louganis raconte l'histoire de ce double arrachement, à l'île et à l'enfant. A Genève, où elle émigre, Pavlina poursuivra son existence, comme absente à elle-même, sans renoncer au rêve - obsédant jusqu'à la folie - de retrouver un jour la fille qu'on lui a enlevée. Sur ce thème à la fois intime et universel de l'abandon, sur le hasard des rencontres et la vertu des amitiés, sur les forces vitales et les péripéties du destin qui nous gouvernent par-delà le bien et le mal, Metin Arditi a composé un roman profond, saisissant d'émotion et de vérité.

Se pourrait-il qu'un tableau célèbre - dont la signature présente une anomalie chromatique - soit l'unique oeuvre qui nous reste d'un des plus grands peintres de la Renaissance vénitienne : un élève prodige de Titien, que lui-même appelait "le Turquetto" (le petit Turc) ? Né de parents juifs en terre musulmane (à Constantinople, aux environs de 1519), ce fils d'un employé du marché aux esclaves s'exile très jeune à Venise pour y parfaire et pratiquer son art.
Sous une identité d'emprunt, il fréquente les ateliers de Titien avant de faire carrière et de donner aux congrégations de Venise une oeuvre admirable nourrie de tradition biblique, de calligraphie ottomane et d'art sacré byzantin. Il est au sommet de sa gloire lorsqu'une liaison le dévoile et l'amène à comparaître devant les tribunaux de Venise... Rythmé, coloré, tout en tableaux miniature, le roman de Metin Arditi convoque les thèmes de la filiation, des rapports de l'art avec le pouvoir, et de la synthèse des influences religieuses qui est la marque particulière du Turquetto.

Sur l'île de Kalamaki, Yannis, un enfant autiste, mesure chaque jour l'ordre d'arrivée des bateaux, les quantités pêchées, le nombre de clients du café Stamboulidis. Il cherche à capter l'ordre du monde. Un projet de construction vient diviser l'île et menacer l'équilibre. Mais il y a Eliot, un architecte américain qui étudie le Nombre d'Or. Une amitié bouleversante se noue entre l'homme et l'enfant. « Sa plage était entourée d'une forêt de pins parasols qui montait en pente douce et présentait la baie comme on offre un bijou. »

Eté 1950. L'île grecque de Saint-Spyridon vit dans la tristesse. Après quatre années de guerre civile, la misère est partout. Odile, photographe à Paris, y possède une maison. Les habitants l'appellent i Gallida, la Française. La jeune Clio l'aide au ménage. Pressée par la nécessité, elle entre comme novice au monastère. Elle y introduit la photographie, dont Odile lui a révélé les secrets. Ses photos des femmes du couvent font scandale. Pénélope disparaît. Odile est honnie. Toute l'île la conspue, l'injurie. Où est Pénélope ? Qu'as-tu fait de Clio ? Mystérieux et âpre comme l'île, le roman de Me-tin Arditi brasse ses thèmes favoris : l'art, l'exil, la foi et les corps. La tragédie est toujours grecque.

1937. Το σοβιετικό καθεστώς λεηλατεί, βγάζει στο σφυρί και καταστρέφει θησαυρούς της Ρωσικής Εκκλησίας. Κλείνει αµέτρητα µοναστήρια. Εκατοντάδες χιλιάδες ιερείς και µοναχοί εκτελούνται. Οι πιο τυχεροί γλιτώνουν ζώντας κρυµµένοι στα δάση. Ανάµεσα σ’ αυτούς και ο ερηµίτηςΝικόδηµος, ο οποίος προσπαθεί να διασώσει τους ωραιότερους θησαυρούς της ορθόδοξης θρησκευτικής τέχνης µαζί µε κάποιους περιπλανώµενους µοναχούς: έναν πρώην ακροβάτη, έναν εικοσάχρονο δόκιµο και µερικούς άλλους σαλούς του Θεού. Από τα τελευταία χρόνια του Μεσοπολέµου ως τις µέρες µας, από τη Ρωσία των µπολσεβίκων ως τη Μόσχα των δισεκατοµµυριούχωνολιγαρχών και των εντυπωσιακών αιθουσών τέχνης, εκτυλίσσεται η θαυµαστή περιπέτεια αυτών των θαρραλέων όσο και παράτολµων ανθρώπων. Υπάρχει βέβαια και η Ιρίνα, που δραπετεύει από την κόλαση, διασχίζει την Ευρώπη, φτάνει στο Παρίσι, αλλάζει ταυτότητα… Μια γυναίκα που βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της ανεπανάληπτης ιστορίας αντίστασης και λύτρωσης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, 1531: στα σοκάκια του Μεγάλου Παζαριού περιφέρεται ένα προικισμένο αγόρι που μαγεύεται από την τέχνη της καλλιγραφίας, εντυπωσιάζεται από τον χρωματικό πλούτο των βυζαντινών εκκλησιών, σκιρτά στη θέα των γυμνών κοριτσιών στο σκλαβοπάζαρο... Οι εβραϊκές καταβολές του του απαγορεύουν οποιαδήποτε ενασχόληση με την τέχνη της αναπαράστασης μοναδικός δρόμος: η φυγή... ΒΕΝΕΤΙΑ, 1574: το Τουρκάκι, όπως τον αποκαλούσε ο Δάσκαλός του, ο μεγάλος Τιτσιάνο, έχει γίνει πλέον ένας από τους πιο φημισμένους ζωγράφους της πόλης. Οι ισχυροί της Γαληνότατης υποκλίνονται στο ταλέντο του. Βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του, όταν μια παράνομη ερωτική σχέση τον οδηγεί ενώπιον του Ιεροεξεταστή και αποκαλύπτει το μεγάλο του μυστικό...
Μια τοιχογραφία εποχής, πλημμυρισμένη από ομορφιά, χρώματα, πάθη και μηχανορραφίες, τη μαγεία της Ανατολής και την ανυπέρβλητη τέχνη της βενετσιάνικης Αναγέννησης.
Το βιβλίο έχει τιμηθεί με τα ακόλουθα βραβεία: Prix Jean Giono, Prix Page des Libraires, Prix des Libraires de Nancy-magazine Le Point, Prix Alberto Benveniste και Prix de l'Academie romande.

Ιανουάριος 2012. Μια νεαρή φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βενετίας βρίσκεται πνιγμένη. Πρόκειται για τον πρώτο από μια ακολουθία φόνων με αδιευκρίνιστο κίνητρο. Η διατριβή της κοπέλας είχε θέμα μία από τις σημαντικότερες αδελφότητες του 16ου αιώνα, η οποία αποτέλεσε τον στόχο σειράς εγκλημάτων που διαπράχθηκαν το 1575, την περίοδο του καρναβαλιού της Βενετίας, που οι ιστορικοί ονόμασαν «Φονικό καρναβάλι». Πέντε αιώνες αργότερα, οι ίδιοι σκοταδιστές που πίστευαν πως κάνουν το σωστό σπέρνοντας τον τρόμο θα δρούσαν άραγε πάλι; Θα καταφέρει ο Μπενεντίκτ Ουγκ, καθηγητής Λατινικών στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, να αποκαλύψει την ασύλληπτη ραδιουργία που φαίνεται να εξυφαίνεται από την αφύσικη συμμαχία μιας ακροδεξιάς ομάδας της ρωμαϊκής Κουρίας και των μισθοφόρων του ISIS, με σκοπό τη δολοφονία του Πάπα, τον οποίο θεωρούν υπερβολικά προσηνή απέναντι στους μετανάστες; Η Ιστορία επαναλαμβάνεται, ο αγώνας μεταξύ φανατισμού και λογικής δεν τελειώνει ποτέ, η παραφροσύνη των ανθρώπων δε γνωρίζει όρια… «Ο Μετίν Αρντιτί ξεσκεπάζει τον θρησκευτικό φανατισμό σ’ ένα δεξιοτεχνικό μυθιστόρημα. Συνδυάζοντας σε μια καταιγιστική δράση την ιταλική Αναγέννηση και τη δίκη του Γαλιλαίου με τη δράση του ISIS και των νεοναζί, το Φονικό καρναβάλι είναι ένα ουμανιστικό νουάρ που διακτινίζεται σε διαφορετικές εποχές για να εκφράσει όσο πιο ουσιαστικά γίνεται τη βασική του αρχή: η απόλυτη αλήθεια δεν υπάρχει κι όποιος αποπειράται να γίνει απόστολός της δεν μπορεί παρά να είναι επικίνδυνος». Le Temps