Émile Zola

Dans aucun autre roman Zola n'a mis autant de lui-même que dans L'Œuvre. Zola, le critique d'art, ami de Cézanne, fervent défenseur, contre l'art officiel, de Manet, de Monet et de toute l'avant-garde qu'incarne Claude Lantier dans le roman. Zola, l'écrivain naturaliste, rêvant de donner son existence entière " à une œuvre où l'on tâcherait de mettre les choses, les bêtes, les hommes, l'arche immense ". Zola, l'homme enfin, et les souffrances quotidiennes de la création vues à travers l'insatisfaction permanente et l'angoisse de déchoir d'un peintre génial et d'un romancier travailleur. Roman de la passion de l'art au détriment de la vie et de l'amour, L'Œuvre met en scène à la fois l'enthousiasme d'une révolution artistique et le drame éternel de l'artiste aux prises avec la création.

Pendant le Second Empire, Jacques est mécanicien de locomotive. Il est tourmenté par une lourde hérédité, une pulsion agressive, et ne se sent à l'aise que dans son univers de cheminot. Séverine est une femme qui semble née pour faire le malheur des hommes. Un juge plein de préjugés est prêt à renier la justice au profit de l'intérêt social ou politique.

Madeleine, jeune et belle orpheline, fuit au quartier Latin pour échapper aux avances de son vieux tuteur. Seule dans la rue, elle suit un étudiant en chirurgie, Jacques, et devient sa maîtresse dès le premier soir. Mais au bout d'un an, Jacques part en Cochinchine prendre un poste de chirurgien militaire. Restée seule à Paris, elle noue peu de temps après une liaison avec Guillaume de Viargues, un homme réservé mais tendre qu'elle finit par épouser. Leur enfant, Lucie, se révèle être le portrait du premier amant. Le souvenir refoulé hante de plus en plus Madeleine, tandis que le retour inattendu de Jacques précipite le drame. Zola dépeint une héroïne tragique, marquée par sa première histoire d'amour, et signe un roman novateur qui, après Thérèse Raquin, l'engage un peu plus dans la voie du naturalisme. Initialement destiné à la scène, Madeleine Férat préfigure Les Rougon-Macquart. Préface, notes et dossier de Gisèle Séginger. Postface de Tatiana de Rosnay.

Born to drunken parents in the slums of Paris, Nana lives in squalor until she is discovered at the Théâtre des Variétés. She soon rises from the streets to set the city alight as the most famous high-class prostitute of her day. Rich men, Comtes and Marquises fall at her feet, great ladies try to emulate her appearance, lovers even kill themselves for her. Nana's hedonistic appetite for luxury and decadent pleasures knows no bounds - until, eventually, it consumes her. Nana provoked outrage on its publication in 1880, with its heroine damned as 'the most crude and bestial sort of whore', yes the language of the novel makes Nana almost a mythical figure: a destructive force preying on a corrupt society.

Nana ruine ceux qui la désirent : le banquier Steiner, le capitaine Hugon... tous seront séduits et conduits au désespoir par la « Vénus blonde ». En décrivant la vie d'une courtisane, Zola dépeint, à la manière des moralistes, la débâcle de la société bourgeoise du Second Empire en un saisissant tableau de moeurs.

Zola est entré partout, chez les ouvriers et chez les bourgeois. Chez les premiers, selon lui, tout est visible. La misère comme le plaisir saute aux yeux. Chez les seconds tout est caché. Ils clament : " Nous sommes l'honneur, la morale, la famille ". Faux, répond Zola, vous êtes le mensonge de tout cela. Votre pot-bouille est la marmite où mijotent toutes les pourritures de la famille. Octave Mouret, le futur patron qui révolutionnera le commerce en créant Au Bonheur des Dames, arrive de province et loue une chambre dans un immeuble de la rue de Choiseul. Beau et enjoué, il séduit une femme par étage, découvrant ainsi les secrets de chaque famille. Ce dixième volume des Rougon-Macquart, retraçant la vie sous le Second Empire, c'est ici la bourgeoisie côté rue et côté cour, avec ses soucis de filles à marier, de rang à tenir ou à gagner, coûte que coûte. Les caricatures de Zola sont cruelles mais elles sont vraies.

Ο λοχαγός του γαλλικού στρατού Ντρέυφους καταδικάζεται για εσχάτη προδοσία. Ο γαλλικός λαός διχάζεται. Η «υπόθεση Ντρέυφους» είναι, όµως, µόνο η επιφάνεια της κρίσης. Κάτω από αυτή µαίνεται η άγρια σύγκρουση δύο µεγάλων ιδεών, δύο αντιλήψεων, δύο κόσµων: της ∆ηµοκρατίας και του µιλιταριστικού Απολυταρχισµού. Ο Ζολά, υπέρµαχος των ιδανικών της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της δηµοκρατίας, υπερασπίζεται τον Ντρέυφους και γράφει το Κατηγορώ. Αυτό το κείµενο-καταπέλτης που οδήγησε τον συγγραφέα σε καταδίκη για συκοφαντία και τον Ντρέυφους στην αθώωσή του, έµεινε στην ιστορία ως µία σηµαντική πράξη υπέρ της δικαιοσύνης και της αλήθειας.

Μια πραγματική πολεμική ιαχή ενάντια στη δημοκρατία του πολιτικαντισμού, του κομματαρχισμού και της μετριότητας. Στο βιβλίο αυτό, μια επιλογή από τα πολιτικά αρθογραφήματά του σε διάφορες εφημερίδες, ο Ζολά (1840-1902) απευθύνει ένα μεγάλο κατηγορώ ενάντια στην "πολιτική που μισεί": την πολιτική όπου βρίσκουν καταφύγιο όλοι οι αποτυχημένοι, την πολιτική που έχει καταντήσει μια ωμή διεκδίκηση θέσεων και μέσο χρηματισμού των επιτηδείων, την πολιτική της ασημαντότητας που σαρακώνει την ίδια τη δημοκρατία. Μαστιγώνοντας το πολιτικό σκηνικό της εποχής του, ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας οραματίζεται μια Δημοκρατία που να μην αποτελεί "ένα απόβρασμα άγνοιας και ματαιοδοξίας" με επίχρισμα τη λαϊκή ετυμηγορία.

Το μυθιστόρημα του Εμίλ Ζολά Νανά εκδόθηκε το 1880, αλλά είχε καταρχήν δημοσιευτεί σε συνέχειες στην εφημερίδα Βολταίρος (από τις 16 Οκτωβρίου 1879 ως τις 5 Οκτωβρίου του 1880). Το βιβλίο, το οποίο έμελλε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα έργα της γαλλικής λογοτεχνίας, προκάλεσε ποικίλες και έντονες αντιδράσεις στην εποχή του. Από τον Φλωμπέρ: «Εξαιρετικό! […] Αριστουργηματικό! Ο θάνατος της Νανάς είναι μιχαηλαγγελικός» και τον Ουισμάν: «Οι αστοί εξεγέρθηκαν» ως την κυβέρνηση που σκέφτηκε προς στιγμήν να απαγορεύσει την κυκλοφορία του. Η Νανά, μια πόρνη πολυτελείας, τα έργα και τις ημέρες της οποίας παρακολουθούμε σ’ αυτό το μυθιστόρημα, ανάγεται από τον Ζολά σ’ αυτό το μυθιστόρημα στο απόλυτο θηλυκό. Περιουσίες ολόκληρες αφανίζονται για χάρη της, ένα σωρό λαμπεροί χαρακτήρες σέρνονται εξουθενωμένοι στα πόδια της μέχρι του σημείου της αυτοκτονίας, ακόμα και οι γυναίκες προσπαθούν να μιμηθούν την εμφάνισή της. Η ακόρεστη δίψα της για πολυτέλεια και ηδονές όμως θα σταθεί και η αιτία της πτώσης της. Το βιβλίο είναι ένας ύμνος για την ανδρική επιθυμία αλλά και μια κοινωνική τοιχογραφία της εποχής της Δεύτερης Αυτοκρατορίας, στην οποία η ηρωίδα δεν είναι παρά μια καταστροφική δύναμη που λυμαίνεται μια διεφθαρμένη και παρηκμασμένη κοινωνία. Στη Νανά ο Ζολά συνθέτει μαεστρικά το πολυεπίπεδο κατηγορητήριο του, κατακεραυνώνοντας την υποκρισία και την ηθική κατάπτωση της Πόλης του Φωτός. Αναγνωρίζοντας το επερχόμενο ξέσπασμα του πολέμου, ο Ζολά οδηγεί τη μοντέρνα, κοσμοπολίτισσα εταίρα στον χαμό της και αφαιρεί ταυτόχρονα από το πολιτικό καθεστώς τις δάφνες του. Σεξουαλικότητα, ιστορία και μύθοι γεννιούνται και πεθαίνουν σε ένα βίαιο συγγραφικό επίτευγμα.