Ελληνικά

Το μοναδικό λεξικό στην ελληνική βιβλιογραφία που περιέχει όλους τους όρους της ελληνικής και διεθνούς λογοτεχνικής και φιλολογικής κριτικής. Στην παρούσα έκδοση έχουν συμπεριληφθεί όροι που έλειπαν από τις προηγούμενες εκδόσεις. Οι όροι αυτοί που προέρχονται κυρίως από τις σύγχρονες λογοτεχνικές θεωρίες, έχουν ήδη εισαχθεί στη διδασκαλία της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση, και αποτελούν χρήσιμα "κλειδιά" για την ερμηνευτική προσέγγιση των κειμένων. Για κάθε όρο επισημαίνεται η προέλευση και η ιστορία του, και δίνονται, όπου είναι δυνατόν, σχετικά παραδείγματα για την πληρέστερη διασάφηση και ευκολότερη κατανόησή του. Προτάσσεται, τέλος, γενική και ειδική βιβλιογραφία, ενώ στα επιμέρους λήμματα παρατίθενται χρήσιμες βιβλιογραφικές ενδείξεις.

Συναγωγή και ετυμολογία των ξένων λέξεων και αντιδανείων της νεοελληνικής

Ετυμολογία, σημασίες, χρόνοι και εγκλίσεις, συντάξεις, ομόρριζα, παράγωγα, συνώνυμα, αντίθετα, χρήση στη νεοελληνική Στο παρόν Λεξικό περιέχονται όλα τα βασικά ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, καθώς και τα ευχρηστότερα ανώμαλα ονόματα. Σε κάθε ρήμα δίνονται η ετυμολογία και οι κυριότερες σημασίες του, οι δόκιμες συντάξεις του, τα ομόρριζα και τα παράγωγά του, τα σύνθετα, τα συνώνυμα και τα αντίθετά του. Παρατίθενται επίσης οι λέξεις της Νεοελληνικής που προέρχονται από κάθε αρχαίο ρήμα ή όνομα, οπότε ο αναγνώστης αποκτά εποπτική εικόνα της στενής συγγένειας που υπάρχει μεταξύ της Αρχαίας Ελληνικής και της σύγχρονης μορφής της. Στο Λεξικό αυτό τέλος περιλαμβάνονται αναλυτικοί πίνακες χρόνων και εγκλίσεων των ρημάτων, κλίσεις των ονομάτων και άλλοι χρήσιμοι και χρηστικοί πίνακες. Οι ασκήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου που παρεμβάλλονται στο λημματολόγιο μαζί με τις απαντήσεις τους βοηθούν τους χρήστες του λεξικού να εμπεδώσουν τις γνώσεις τους όχι μόνο στο σχηματισμό ποικίλων τύπων και στη λειτουργική χρήση τους, αλλά και στην κατανόηση των σημασιών τους.

Στην εισαγωγή του λεξικού περιέχεται συνοπτικό διάγραμμα της ιστορίας της αρχαίας ελληνικής γλώσσας από τις αρχές ως την εποχή της ελληνιστικής κοινής. Έτσι ο χρήστης του έργου έχει στη διάθεσή του μια χρήσιμη, σύντομη αλλά έγκυρη ενημέρωση για την εξέλιξη της γλώσσας μας κατά την περίοδο της αρχαιότητας. Στο λημματολόγιο έχουν περιληφθεί τα κυριότερα και ευχρηστότερα λήμματα με τις σημασίες, τις συντάξεις και σε πολλές περιπτώσεις τις ετυμολογίες τους. Στην περίπτωση μάλιστα των ρημάτων δίδονται επίσης και οι χρόνοι τους ακόμη και οι σπανιότεροι ή μεταγενέστερη τύποι τους. Στο επίμετρο του έργου περιέχονται χρήσιμοι πίνακες, όπως κυρίων ονομάτων, ανωμάλων ονομάτων με την κλίση τους, μέτρων, σταθμών, νομισμάτων, εορτών κ.λπ. Το λεξικό δικαιώνει το στόχο του, που είναι να βοηθήσει κυρίως το μαθητή, το φοιτητή φιλολογίας, τους καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης και κάθε άλλον που ασχολείται με την αρχαία ελληνική γλώσσα για να προσεγγίζει όσο το δυνατόν ανετότερα και γονιμότερα τα κείμενα της προγονικής μας κληρονομιάς

Σύντομη παρουσίαση του βίου των συγγραφέων που περιέχονται στα σχολικά εγχειρίδια. Κατανόηση των ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών της πνευματικής δημιουργίας. Ανάδειξη των σημαντικότερων έργων των συγγραφέων και την παράθεση ενδεικτικών αποσπασμάτων. Προβολή του συγγραφικού έργου δημιουργών από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή.

Ο παρών γλωσσικός οδηγός έχει σκοπό να µας βοηθήσει, µε απλό, µεθοδικό και επαγωγικό τρόπο, να συνειδητοποιήσουµε και να διορθώσουµε µερικά βασικά λάθη στα οποία υποπίπτουµε συχνά κατά την προφορική και γραπτή χρήση της Νεοελληνικής. Ειδικότερα:επισηµαίνει κάποια καίρια ζητήµατα που αφορούν στην ορθή χρήση της γενικής, στην πλεοναστική χρήση γλωσσικών στοι­χείων, καθώς και στις αδικαιολόγητες παραλείψεις εκφραστικών µέσων πραγµατεύεται τη σωστή σύνταξη και τις σηµασίες των αποθετικών ρηµάτων, την κλίση και χρήση των επιθέτων και επιρρηµάτων, τις σηµασίες των µετοχών και την αύξηση των σύνθετων ρηµάτων διασαφηνίζει τη χρήση του τελικού -ν, την κατάχρηση κάποιων τοπικών επιρρηµάτων, τις απόλυτες µετοχές, τη χρήση υποκειµένου σε αιτιατική και γενική και άλλα παρεµφερή θέµατα προβάλλει τα λόγια στοιχεία που επιβιώνουν στη Νεοελληνική, τα οποία παραµένουν εύχρηστα και ζωντανά στο στόµα των Νεοελλήνων, παρέχοντας συνάµα εύγλωττα παραδείγµατα χρήσης τους. Αποτελεί µε λίγα λόγια «βιβλίο-εργαλείο» για όλους όσοι ενδιαφέρονται για την ορθή και δόκιµη χρήση της γλώσσας µας.

Η προέλευση, η ερμηνεία, η αλληγορική σημασία λέξεων και φράσεων του λαού μας. Ιστορία δεν είναι μόνο η καταγραφή ιστορικών γεγονότων σε χοντρά βιβλία, οι χρονολογίες και οι επέτειοι. Είναι μια φωνή που ξεπερνάει τους αιώνες και φτάνει αναλλοίωτη ως το σήμερα, αφού εντοπίζεται στην καθημερινότητα μας. Αποφθέγματα, αξιωματικές ρήσεις μεταφορικού ή αλληγορικού νοήματος που συμπυκνώνουν αξίες μιας άλλης εποχής, καθώς και λέξεις ή φράσεις που έλκουν την καταγωγή τους από το μακρινό αλλά και το πιο πρόσφατο παρελθόν, επιβιώνουν στο διάβα του χρόνου, διαμορφώνουν την πολιτιστική μας κληρονομιά και χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό, την τεκμηρίωση, τη σαφήνεια του καθημερινού μας λόγου. Για τις περισσότερες απ' αυτές, αγνοούμε το πρόσωπο που τις διατύπωσε ή την αφορμή και το γεγονός που τις δημιούργησε. Το βιβλίο αυτό, καρπός μακροχρόνιας και επίπονης εργασίας, επιχειρώντας να φωτίσει τις μικρές και μεγάλες στιγμές της ανθρώπινης παρουσίας που συνέβαλαν στην καθιέρωση χιλίων περίπου τέτοιων παροιμιωδών φράσεων, στοχεύει όχι μόνο να απαντήσει στο "γιατί το λέμε έτσι..." αλλά και να μυήσει τον αναγνώστη στην ατέλειωτη γοητεία της ανίχνευσης...

Καρπός πολυετών ερευνών του συγγραφέα στη μεγαλόνησο, ο Γλωσσικός Άτλας της Κρήτης είναι η πρώτη ολοκληρωμένη γλωσσογεωγραφική εργασία για μια μείζονα ελληνική περιοχή. Στους χάρτες σημειώνονται 163 οικισμοί που επισκέφθηκε ο συγγραφέας για το συλλεκτικό του έργο, και καθένας από αυτούς δείχνει τη γεωγραφική κατανομή ενός γλωσσικού φαινομένου. Κατά συνέπεια, οι χάρτες στο σύνολό τους απεικονίζουν ανάγλυφα τις σχέσεις, τις διαφορές και τις ιδιορρυθμίες των κρητικών διαλέκτων. Στο υπόμνημα των χαρτών σημειώνονται οι διαλεκτικοί τύποι με το αλφάβητο της Διεθνούς Φωνητικής Εταιρείας. Στις σελίδες του κειμένου δίνονται πληροφορίες για τον τρόπο συλλογής και επεξεργασίας του υλικού, για τη φύση του κρητικού λεξιλογίου (κατηγορίες των διαλεκτικών λέξεων), για την επιλογή των εννοιών του ερωτηματολογίου και των τόπων της έρευνας. Την έκδοση συμπληρώνουν περιλήψεις του κειμένου στα γαλλικά και στα αγγλικά, και μετάφραση των διαλεκτικών τύπων που συμπεριλαμβάνονται στους χάρτες στις ίδιες αυτές γλώσσες.

Ανθολογία 5.500 γνωμικών 44 αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Β' έκδοση με θεματικό ευρετήριο και ευρετήριο συγγραφέων. Στην παρούσα έκδοση εντάσσονται γνωμικά εμπνευσμένα από τη σκέψη των αρχαίων ελλήνων συγγραφέων που έχουν διαχρονική αξία.