Αιμίλιος και Σοφία

Την κατηγορείς πως δεν είναι πια η ίδια! Ω, Αιμίλιε, κι εσύ δεν έχεις αλλάξει καθόλου; Αχ! Η αστάθειά της είναι έργο της δικής σου επιπολαιότητας. Εκείνη είχε ορκιστεί να σου είναι πιστή· κι εσύ δεν είχες ορκιστεί να τη λατρεύεις αιώνια; Την εγκαταλείπεις, και θέλεις εκείνη να μείνει δική σου· την περιφρονείς, και θέλεις εκείνη να σε τιμά αιώνια! Μα η δική σου ψυχρότητα, η λήθη, η αδιαφορία σου σ' έβγαλαν απ' την καρδιά της. Αθέτησε τους όρκους της ακολουθώντας απλώς το παράδειγμά σου. Αν δεν την είχες παραμελήσει, εκείνη ποτέ δεν θα σε πρόδινε. Αυτά τα λόγια, που ακόμα και στις μέρες μας μπορεί να ηχούν προχωρημένα, γράφτηκαν από έναν άνθρωπο που έζησε στα μέσα του 18ου αιώνα: τον μεγάλο φιλόσοφο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ. Στο ημιτελές έργο του Αιμίλιος και Σοφία υποστηρίζει ότι ο συζυγικός δεσμός δεν πρέπει να στηρίζεται στις συμβατικότητες της κοινωνίας, αλλά στην ελεύθερη εκλογή που υπαγορεύεται μόνο από τον έρωτα.