Η γαστρονομία ως καλή τέχνη

Η φυσιολογία της γεύσης Την 1η Απριλίου του 1755, σε μια μικρή πόλη, το Μπελέ, στην κοιλάδα του Ροδανού στους πρόποδες των Άλπεων, γεννήθηκε ο μεγαλύτερος γαστρονόμος που γνώρισε ποτέ ο κόσμος: ο Ζαν Ανθέλμ Μπριγιά-Σαβαρέν... Για κάποιους μπορεί να είναι γνωστός, από το διάσημο ομώνυμο γλυκό, το γνωστό μας «μπαμπά», για άλλους από την περίφημη ρήση του "Πες μου τι τρως, και θα σου πω ποιος είσαι" και για μερικούς -περισσότερο ενημερωμένους- από το μοναδικό για το είδος του βιβλίο Η φυσιολογία της γεύσης ή Στοχασμοί πάνω στην Γαστρονομία. Ένα έργο, που από την πρώτη ημερομηνία έκδοσής του -τον Δεκέμβριο του 1825, μόλις δύο μήνες πριν το θάνατο του Σαβαρέν- μέχρι σήμερα, αποτελεί την φιλοσοφική "βίβλο" των απανταχού γκουρμάντ. Οι Εκδόσεις "Στοχαστής" παρουσιάζουν για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό το βιβλίο του Σαβαρέν σε μετάφραση και σχόλια Δάφνης Ανδρέου. Σε μια εποχή, που η γαστρονομία έχει βρει την αποδοχή, την παραδοχή και την υποδοχή που της αξίζει απ’ όλο και περισσότερους εραστές-θαυμαστές της καλής αυτής τέχνης, το έργο του διάσημου Γάλλου επιστήμονα και φιλοσόφου είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Γιατί το αριστούργημά του όχι μόνο αποτελεί την βάση για την πλήρη κατανόηση της μίας εκ των πέντε αισθήσεων, αλλά και πηγή έμπνευσης για όλους όσους πιστεύουν ακράδαντα πως "Η ανακάλυψη ενός καινούργιου πιάτου προσφέρει περισσότερα στην ευτυχία της ανθρώπινης φυλής παρά η ανακάλυψη ενός άστρου"... Χωρισμένο σε τριάντα κεφάλαια - στοχασμούς και σε ένα μικρό κομμάτι με διάφορα ανέκδοτα κείμενα -από συνταγές δια χειρός Σαβαρέν μέχρι υψηλή ποίηση για... καλοφαγάδες-, το παρόν βιβλίο θα αποκαλύψει στα μάτια του αναγνώστη τις θεμελιώδεις αλήθειες της επιστήμης της γαστρονομίας. Όλα θίγονται στη Φυσιολογία του Σαβαρέν: από τον ορισμό της γεύσης και της γαστρονομίας, την φιλοσοφική ιστορία της μαγειρικής και την γαστρονομική μυθολογία, μέχρι θεωρίες περί παχυσαρκίας, αδυνατίσματος, αγάπης στην καλοπέραση και νηστείας! Ο ίδιος, σχεδόν δύο αιώνες πίσω, θα ταυτίσει τη μοίρα των ανθρώπων με τον τρόπο που τρέφονται -κάτι που σήμερα το θεωρούμε περισσότερο από αυτονόητο-, ενώ στον πρόλογό του θα εξομολογηθεί πως για την συγγραφή του βιβλίου του, όντας για χρόνια παρατηρητής πολυτελών συμποσίων, ένιωσε την ανάγκη να καταγράψει την εμπειρία του, και να την παραδόσει σε όλους εμάς που τρώμε για να ζούμε αλλά και ζούμε για να τρώμε: "Ενώ μελετούσα τις απολαύσεις του τραπεζιού από κάθε άποψη, σύντομα διαπίστωσα ότι μπορούσε να προκύψει κάτι καλύτερο από ένα απλό βιβλίο μαγειρικής, και ότι υπήρχαν πολλά να ειπωθούν για τις λειτουργίες οι οποίες δεν είναι μόνο ζωτικές και σταθερές, αλλά ασκούν και πολύ άμεση επιρροή στην υγεία, την ευτυχία μας, ακόμα και στην επιτυχία μας στη ζωή...". Και όλα αυτά, από την πένα ενός ελιτίστα, καλοζωιστή γάλλου γκουρμάντ που με πολύ χιούμορ, υψηλή παιδεία και γνώση του αντικειμένου του τοποθετεί την απόλαυση ενός καλού φαγητού εκεί που τις αξίζει: ίσως στην πιο σημαντική ζωτική, αλλά και πνευματική λειτουργία του ανθρώπου.